- Την 1η Φεβρουαρίου γυρνά η κλεψύδρα - Ζητούμενο η μελλοντική σχέση
Την 1η Φεβρουαρίου οι σχέσεις Ε.Ε-Βρετανίας εισέρχονται σε ένα νέο κεφάλαιο, στο πλαίσιο υλοποίησης του Brexit, με πρώτο βασικό σταθμό μια μεταβατική περίοδο μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2020.
Κατά τη μεταβατική περίοδο που προβλέπεται στη Συμφωνία Αποχώρησης, το Ηνωμένο Βασίλειο θα συνεχίσει να δεσμεύεται και να εφαρμόζει το δίκαιο της Ε.Ε. Σε νομικό επίπεδο ωστόσο, δεν θα εκλαμβάνεται ως κράτος-μέλος της Ένωσης και συνεπώς δεν θα συμμετέχει καθ’ οιονδήποτε τρόπο στα θεσμικά όργανα και στις διαδικασίες λήψης αποφάσεών της.
Το μεγάλο ζητούμενο θα είναι ο καθορισμός της «μελλοντικής σχέσης» Ε.Ε-Ηνωμένου Βασιλείου, όπως αυτή περιγράφεται στη Πολιτική Δήλωση που έχει επισυναφθεί στη Συμφωνία Αποχώρησης και θα περιλαμβάνει μεταξύ άλλων, συνεργασία στα πεδία της ασφάλειας και της οικονομίας. Παράλληλα, θα σέβεται τις βασικές αρχές της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ισορροπία δικαιωμάτων και υποχρεώσεων, όρους ίσου ανταγωνισμού, αυτονομία της Ένωσης στη διαδικασίες λήψης αποφάσεων), ενώ σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να προσφέρει στο Ηνωμένο Βασίλειο τα ίδια πλεονεκτήματα με αυτά που απολαμβάνει ένα κράτος-μέλος της Ε.Ε.
Πως φτάσαμε στο Brexit
Πως φτάσαμε όμως εδώ και ποιοι ήταν οι σημαντικότεροι σταθμοί για υλοποίηση της εξόδου της Βρετανίας από την Ε.Ε;
23 Ιουνίου 2016: οι πολίτες του Ηνωμένου Βασιλείου ψήφισαν υπέρ της αποχώρησης από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Είχαν προηγηθεί διαπραγματεύσεις για μια συμφωνία η οποία θα ενίσχυε το ειδικό καθεστώς της Βρετανίας στην Ε.Ε.
24 Ιουνίου 2016: «Με μια ελεύθερη και δημοκρατική διαδικασία, ο βρετανικός λαός εξέφρασε την επιθυμία να αποχωρήσει από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Λυπόμαστε για την απόφαση αυτή αλλά τη σεβόμαστε», είπαν οι τότε ηγέτες της Ε.Ε (Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, Πρόεδρος της Κομισιόν Ζαν Κλοντ Γιούνκερ, Πρόεδρος της Ευρωβουλής Μάρτιν Σουλτς και ο Πρωθυπουργός της προεδρεύουσας Ολλανδίας Ρούτε). Με τη κοινή τους αυτή τοποθέτηση, σημείωσαν παράλληλα ότι «η Νέα διευθέτηση για το Ηνωμένο Βασίλειο εντός της Ευρωπαϊκής Ένωσης», που επιτεύχθηκε στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στις 18-19 Φεβρουαρίου 2016, δεν θα τεθεί πλέον σε ισχύ και παύει να υφίσταται», προσθέτοντας ότι «δεν θα γίνει νέα διαπραγμάτευση».
29 Μαρτίου 2017: Μετά από μήνες αβεβαιότητας, ασάφειας και αμφιταλαντεύσεων σε διάφορα επίπεδα, η Βρετανία προχώρησε εν τέλει στην ενεργοποίηση του άρθρου 50 της Συνθήκης, για αποχώρηση από την Ε.Ε.
29 Απριλίου 2017: Σύνοδος των «27» υπό το φως της ενεργοποίησης του άρθρου 50 από τη Βρετανία. Καθορίστηκαν το πλαίσιο των διαπραγματεύσεων, οι αρχές και οι θέσεις της Ε.Ε.
22 Μαΐου 2017: Οι «27» ενέκριναν την έναρξη διαπραγματεύσεων με το Ηνωμένο Βασίλειο για το Βrexit, την ευθύνη των οποίων έχει η Κομισιόν. Παράλληλα, υιοθέτησαν οδηγίες διαπραγμάτευσης προς την Ευρωπαϊκή Επιτροπή.
19 Ιουνίου 2017: Ο Μισέλ Μπαρνιέ και ο Ντέηβιντ Ντέηβις υπουργός αρμόδιος για την έξοδο του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση άρχισαν τον πρώτο γύρο διαπραγματεύσεων για το Brexit.
28 Φεβρουαρίου 2018: Μετά από επτά γύρους διαπραγματεύσεων, έξι στη πρώτη φάση και ένα στη δεύτερη φάση, η Ε.Ε δημοσίευσε το Σχέδιο Συμφωνίας Αποχώρησης, το οποίο στάλθηκε στο Συμβούλιο και στη διευθύνουσα ομάδα της Ευρωβουλής για το Brexit προκειμένου να συζητηθεί πριν διαβιβαστεί προς το Ηνωμένο Βασίλειο για διαπραγμάτευση.
19 Μαρτίου 2018: Επιτεύχθηκε «μερική συμφωνία» μεταξύ Ε.Ε-Βρετανίας.
17 Οκτωβρίου 2018: Έξι μήνες αργότερα διαπιστώνεται ότι η διαδικασία δεν προχωρά. Οι «27» σημείωσαν ότι δεν έχει σημειωθεί επαρκής πρόοδος.
15 Νοεμβρίου 2018: Αποφασιστική πρόοδος και κατάληξη σε σχέδιο συμφωνίας αποχώρησης.
25 Νοεμβρίου 2018: Σε έκτακτη Σύνοδο οι ηγέτες των "27" ενέκριναν το σχέδιο συμφωνίας για το Brexit και το σχέδιο πολιτικής διακήρυξης σχετικά με τις μελλοντικές σχέσεις Ε.Ε-ΗΒ.
20 Μαρτίου 2019: Μετά από νέες αμφιταλαντεύσεις στη Βρετανία, η διαδικασία μένει στάσιμη. Η Πρωθυπουργός του Ηνωμένου Βασιλείου, Τερέζα Μέη, έστειλε επιστολή στον Πρόεδρο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου Ντόναλντ Τουσκ, ζητώντας παράταση της περιόδου του άρθρου 50 ως τις 30 Ιουνίου 2019.
21 Μαρτίου 2019: Οι ηγέτες των "27" πρότειναν παράταση του Brexit έως τις 22 Μαΐου 2019. Η παράταση αυτή θα χορηγείτο εφόσον το Κοινοβούλιο του Ηνωμένου Βασιλείου ενέκρινε τη συμφωνία αποχώρησης μια βδομάδα αργότερα. Εάν δεν συνέβαινε αυτό, οι ηγέτες της ΕΕ συμφώνησαν να παρατείνουν το Brexit έως τις 12 Απριλίου 2019, περιμένοντας από το Ηνωμένο Βασίλειο «να υποδείξει μία μελλοντική πορεία πριν την ημερομηνία αυτή».
10 Απριλίου 2019: Μετά από την απόρριψη της Συμφωνίας Αποχώρησης από τη Βουλή των Κοινοτήτων, η Βρετανία επανέφερε στις 5 Απριλίου 2019 το αίτημά της για παράταση. Σε έκτακτη Σύνοδο, οι «27», συμφώνησαν να παρατείνουν ως το τέλος του Οκτωβρίου του 2019 την προθεσμία δυνάμει του άρθρου 50. Εάν η συμφωνία αποχώρησης επικυρωνόταν από τα δύο μέρη ενωρίτερα, το Ηνωμένο Βασίλειο θα αποχωρήσει την πρώτη ημέρα του επόμενου μήνα, δήλωσαν οι ηγέτες. Η απόφαση ελήφθη σε συμφωνία με το Ηνωμένο Βασίλειο.
17 Οκτωβρίου 2019: Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, σε σύνθεση ΕΕ-27, επικύρωσε την αναθεωρημένη συμφωνία αποχώρησης και ενέκρινε την αναθεωρημένη πολιτική διακήρυξη που συμφωνήθηκαν στις 17 Οκτωβρίου 2019 σε επίπεδο διαπραγματευτών ΕΕ και Ηνωμένου Βασιλείου. Η συμφωνία αυτή θα επιτρέψει την εύτακτη αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή Ένωση.
19 Οκτωβρίου 2019: Το Ηνωμένο Βασίλειο ζήτησε νέα παράταση από την Ε.Ε, μέχρι 31 Ιανουαρίου 2020.
29 Οκτωβρίου 2019: Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εξέδωσε απόφαση για παράταση της προθεσμίας του άρθρου 50 παράγραφος 3, δεδομένης της πρόθεσης του Ηνωμένου Βασιλείου να αποχωρήσει από την Ε.Ε. Η προθεσμία παρατάθηκε έως τις 31 Ιανουαρίου 2020, ώστε να δοθεί χρόνος για την επικύρωση της συμφωνίας αποχώρησης.
13 Δεκεμβρίου 2019: Οι ηγέτες των 27 δρομολόγησαν αποφάσεις για την έναρξη συζητήσεων μετά την αποχώρηση του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε στις 31 Ιανουαρίου 2020, προκειμένου να συνομολογηθεί μια συμφωνία για τη μελλοντική σχέση.
29 Ιανουαρίου 2020