- 63% των διελεύσεων από τη μαύρη τρύπα των κατεχομένων
- Η αύξηση των αιτήσεων ασύλου για το 2019 ξεπερνάει το 325%, σε σχέση με το 2015
Το ένα «ρεκόρ» μετά το άλλο σπάει η ροή μεταναστών στο έδαφος της Κυπριακής Δημοκρατίας, με τους αιτητές ασύλου να έχουν ξεπεράσει τις 9514 μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2019 και να προσεγγίζουν τις 10000, ενώ η «μαύρη τρύπα» της γραμμής αντιπαράταξης αποτελεί το υπ’ αριθμόν ένα σημείο διέλευσης, με ποσοστό που κυμαίνεται στο 63% και σε πραγματικούς αριθμούς ανέρχεται σε 6000.
O ΥΠΕΣ Νίκος Νουρής δηλώνει ότι «η Κύπρος βρίσκεται για τρίτο συναπτό έτος στην πρώτη θέση υποδοχής αιτητών ασύλου, κατ’ αναλογία πληθυσμού», κρούοντας τον κώδωνα του κινδύνου στις Βρυξέλλες και υπογραμμίζοντας ότι «παρά τις συστηματικές εκκλήσεις μας στην Ε.Ε για εφαρμογή έμπρακτων μέτρων αλληλεγγύης, υπό τη μορφή ανακατανομής, η αύξηση των αιτήσεων ασύλου για το 2019 ξεπερνάει το 325%, σε σχέση με το 2015». Ο Νίκος Νουρής δεν διστάζει να επισημάνει ότι «εάν δεν υπάρξει άμεση διαφοροποίηση των δεδομένων και λήψη ουσιαστικών μέτρων στήριξης από την Ε.Ε., τότε η Κύπρος δε θα είναι σε θέση να ανταπεξέλθει».
Ανάλογη έκκληση που καταδεικνύει ότι η Κύπρος βρίσκεται κυριολεκτικά στα όριά της, έκανε και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης δια επιστολής προς την Ε.Ε (Ιούλιος 2018), όσο και ο τέως ΥΠΕΣ Κωνσταντίνος Πετρίδης (Αύγουστος 2019), ο οποίος ζήτησε τη μετεγκατάσταση 5000 ατόμων από την Κύπρο σε άλλα κράτη της Ε.Ε. Στο πλαίσιο αυτό, η Λευκωσία επιστρατεύει το άρθρο 80 της Συνθήκης, καλώντας τους εταίρους να επιδείξουν αλληλεγγύη και να αναλάβουν μέρος του βάρους που έχει πέσει στους ώμους της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ωστόσο, κανένα κράτος-μέλος δεν δείχνει επί του παρόντος πρόθυμο να συνδράμει τις προσπάθειες της Κύπρου. Άλλωστε, αρκετά κράτη-μέλη, μεταξύ των οποίων η ομάδα Βίζεγκραντ 4 (Πολωνία, Ουγγαρία, Σλοβακία, Τσεχία), έχουν δημόσια τοποθετηθεί - στο γενικότερο ζήτημα - κατά της ανακατονομής και μετεγκατάστασης προσφύγων και μεταναστών στο έδαφος τους, κάτι που εκ των πραγμάτων λειτουργεί αποτρεπτικά στις προσπάθειες μεταρρύθμισης του κοινού ευρωπαϊκού συστήματος ασύλου, με τρόπο ώστε να στηριχθούν επαρκώς τα κράτη-μέλη «πρώτης γραμμής», στα οποία περιλαμβάνεται και η Κύπρος.
Οι εξελίξεις στο ευρωπαϊκό πεδίο και οι διαφωνίες μεταξύ των εταίρων γενικότερα σε σχέση με την αντιμετώπιση του μεταναστευτικού, δεν ευνόησαν την ικανοποίηση του αιτήματος της Λευκωσίας, η οποία, με βάση τα νέα στοιχεία που επικαιροποιήθηκαν στις 30 Σεπτεμβρίου 2019, βρίσκεται ενώπιον μιας πρωτοφανούς αύξησης των ροών:
1. Η αύξηση των αιτητών ασύλου - από το 2015, μέχρι το τέλος Σεπτεμβρίου 2019 - ανέρχεται σε 325%! Το 2016 είχε σημειωθεί αύξηση 30%, το 2017, 130%, το 2018 245%, ενώ τους πρώτους εννέα μήνες του 2019, η αύξηση άγγιξε το 325%, καταδεικνύοντας ότι το πρόβλημα μεγεθύνεται προοδευτικά με ρυθμούς που δεν επιτρέπουν σε ένα μικρο νησιωτικό κράτος να ελέγξει τη κατάσταση, χωρίς την ουσιαστική συμβολή της Ε.Ε και των κρατών-μελών της, με συλλογική απόφαση και ολιστική προσέγγιση. Πόσω μάλλον όταν η Τουρκία, από την οποία εισρέει στη Κύπρο ο μεγαλύτερος αριθμός μεταναστών (στα κατεχόμενα και από εκεί μέσω της γραμμής αντιπαράταξης στις ελεύθερες περιοχές), αρνείται να υλοποιήσει στη περίπτωση της Κυπριακής Δημοκρατίας τη Συμφωνία Επανεισδοχής Παράτυπων Μεταναστών.
2. Επί του παρόντος, ο αριθμός αιτητών ασύλου και προσώπων που χρήζουν καθεστώτος προστασίας, ανέρχονται στο 3,5% του συνόλου του κυπριακού πληθυσμού (850000). Όπως επισημάνθηκε από την Κύπρο στο πρόσφατο Συμβούλιο Εσωτερικών Υποθέσεων της Ε.Ε, τα δεδομένα αυτά έχουν αλυσιδωτές επιπτώσεις στη κοινωνία, στη δημόσια υγεία, την παιδεία, την εγκατάσταση, στην παροχή επιδομάτων και συνεπώς γενικότερα στην οικονομία.
3. Ψηλότερα στη λίστα εξασφάλισης ασύλου βρίσκονται πρόσωπα από τη Συρία, με 1970 αιτήσεις (ποσοστό 21%), ακολουθούν η Γεωργία με 1322 αιτητές (ποσοστό 14%), η Ινδία με 1085 αιτητές (ποσοστό 11%), η Μπαγκλαντές με 821 αιτητές (ποσοστό 9%), το Πακιστάν με 819 αιτητές (ποσοστό 9%), το Καμερούν με 816 (ποσοστό 8%), το Βιετνάμ με 384 αιτητές (ποσοστό 4%), η Σρι Λάνκα με 292 αιτητές (ποσοστό 3%) και το Ιράν με 223 (ποσοστό 2%), με βάση τα στοιχεία της 30ης Σεπτεμβρίου.
4. Οι ροές από τη διαδρομή της ανατολικής Μεσογείου προκαλούν νέα δεδομένα στην Κύπρο, καθώς καταγράφει μια άνευ προηγούμενου αύξηση από την Αφρική, η οποία ανέρχεται σε 511% σε σύγκριση με το 2015, φτάνοντας σε πραγματικούς αριθμούς τις 9514 αιτήσεις ασύλου στη διάρκεια του 2019, σε σύγκριση με 1556, πριν από τέσσερα χρόνια.
5. Το εύρος του προβλήματος σε σχέση με αιτήσεις προσώπων από την Αφρική, αντανακλάται στα πρωτοφανή επίπεδα των αυξήσεων. Το 2015 οι αιτήσεις προσώπων από το Καμερούν ήταν μόλις 20, ενώ το 2019 ανήλθαν σε 819, παραπέμποντας σε αύξηση 3960%! Ομοίως και για αιτητές από τη Νιγηρία, οι οποίοι ήταν μόλις 11 το 2015, ενώ το 2019 σε 223, καταγράφοντας ποσοστό αύξησης 1927%.
Ο ΥΠΕΣ Νίκος Νουρής ζητά χείρα βοηθείας από τους Ευρωπαίους εταίρους
«Επιτακτική» χαρακτηρίζει ο ΥΠΕΣ Νίκος Νουρής την «εφαρμογή μέτρων ανακατανομής πιέσεων», εστιάζοντας σε δύο κατευθύνσεις, αφενός στους αιτούντες ασύλου από τη Συρία και αφετέρου στη μαζική άφιξη ατόμων από την Τουρκία και στη διοχέτευσή τους στις περιοχές που βρίσκονται υπό τον έλεγχο της Κυπριακής Δημοκρατίας, μέσω της Πράσινης Γραμμής. Ο ΥΠΕΣ επισημάνει ότι «το γεγονός ότι η πλειοψηφία των αιτούντων είναι υπήκοοι Συρίας, οι οποίοι λαμβάνουν καθεστώς προστασίας λόγω της έκρυθμης κατάστασης στη χώρα τους, καθώς επίσης και η μαζική άφιξη ατόμων από την Τουρκία, και η είσοδός τους μέσω της πράσινης γραμμής, έχουν δημιουργήσει για τη Δημοκρατία μια κατάσταση άνευ προηγουμένου». Ο Νίκος Νουρής προσθέτει ότι «ο αριθμός των αιτητών ασύλου και των κατόχων προστασίας στην Κύπρο ξεπερνάει κατά πολύ το δίκαιο μερίδιο που μας αναλογεί, γεγονός που καθιστά επιτακτική την εφαρμογή μέτρων ανακατανομής πιέσεων, ως προβλέπεται, εξάλλου, από τη Συνθήκη Λειτουργίας της ΕΕ και την αρχή της αλληλεγγύης».
3 Φεβρουαρίου 2020
- Σχετικό αρχείο:
Migratory challenges in the Republic of Cyprus
