Σε αυτό το πλαίσιο, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζήτησε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τους Υπουργούς Ενέργειας των κρατών μελών, να δρομολογήσουν τις διεργασίες προς την κατεύθυνση επιβολής ενός πλαφόν στην τιμή του φυσικού αερίου, κάτι το οποίο θα έχει ως αποτέλεσμα τη μείωση των τιμών, όπως επίσης και για ένα μηχανισμό αλληλεγγύης για επιβολή ορίου τιμής στο αέριο που χρησιμοποιείται για λόγους ηλεκτροπαραγωγής και που αναμένεται να συμβάλει στη μείωση της τιμής του ηλεκτρικού ρεύματος.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι ικανοποιημένος για τα βήματα που έχουν συμφωνηθεί και τα οποία δηλώνουν την αποφασιστικότητα της Ευρώπης να αντιμετωπίσει συλλογικά την ενεργειακή κρίση και να προστατεύσει από την ακρίβεια τους πολίτες και τις επιχειρήσεις.

Θα ήθελα εδώ να υπενθυμίσω τη θέση της Κύπρου, όπως εκφράστηκε από τον Πρόεδρο Αναστασιάδη, για την επίτευξη της μεγίστης δυνατής ευρωπαϊκής αλληλεγγύης στον ηλεκτρισμό και το φυσικό αέριο, μεταξύ άλλων, στα θέματα των κοινών αγορών και αποθήκευσης φυσικού αερίου, καθώς και της ενίσχυσης των ενεργειακών διασυνδέσεων τόσο στον ηλεκτρισμό όσο και το φυσικό αέριο.

Την ίδια ώρα επαναλήφθηκε ότι η περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου μπορεί να διαδραματίσει σημαντικό ρόλο στην αντιμετώπιση της τρέχουσας ενεργειακής κρίσης, παρέχοντας έναν αξιόπιστο εναλλακτικό διάδρομο ενέργειας προς την Ευρώπη, μέσω μεταφοράς φυσικού αερίου - είτε ως υγροποιημένο φυσικό αέριο, είτε μέσω αγωγών - καθώς και καθαρής ενέργειας από ανανεώσιμες πηγές ενέργειας περιλαμβανομένων των ηλεκτρικών διασυνδέσεων.

Περνώντας στα σημερινά θέματα συζήτησης που, μεταξύ άλλων, περιλαμβάνουν την Ουκρανία και τις εξωτερικές σχέσεις, θα ήθελα να σταθώ συνοπτικά σε ορισμένα από τα ζητήματα που αναμένεται να θίξει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Το πρώτο αφορά σε μια ειδική πτυχή της ευρύτερης ανταλλαγής απόψεων για τις διάφορες πτυχές του πολέμου στην Ουκρανία. Όπως θα θυμάστε, στο πλαίσιο του τελευταίου πακέτου κυρώσεων κατά της Ρωσίας που έχει αποφασιστεί, εισήχθη και ένα καινούριο κριτήριο καταχώρισης το οποίο επιτρέπει στην ΕΕ να επιβάλλει κυρώσεις σε πρόσωπα και εταιρείες, είτε στην ευρωπαϊκή επικράτεια είτε σε τρίτες χώρες, που διευκολύνουν την καταστρατήγηση ή την παράκαμψη, αν προτιμάτε, των κυρώσεων. Η παράκαμψη των κυρώσεων είναι ένα θέμα στο οποίο θα πρέπει να δώσουμε τη δέουσα προσοχή, καθώς επηρεάζει την αποτελεσματικότητα των κυρώσεων της ΕΕ. Και δυστυχώς, εν προκειμένω, παρατηρούμε ανησυχητικές πρακτικές από χώρες, ιδίως υποψήφιες χώρες όπως την Τουρκία.

Αυτό λοιπόν που θα υποδείξει ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είναι πως η εισαγωγή του νέου κριτηρίου αποτελεί μεν ένα βήμα προς τη σωστή κατεύθυνση, ωστόσο - και παρά τους αναντίλεκτους νομικούς περιορισμούς που υπάρχουν στο ευρωπαϊκό δίκαιο και που δεν καθιστούν απλή υπόθεση τη στόχευση φυσικών ή νομικών προσώπων που λειτουργούν εκτός της επικράτειας της ΕΕ - το πρόβλημα της παράκαμψης, το οποίο αναγνωρίζεται από όλους ανεξαιρέτως ως πολύ σημαντικό, θα πρέπει να αρχίσει να εξετάζεται με πιο ολοκληρωμένο τρόπο.

Θα πρέπει λοιπόν να εξετάσουμε τις δυνατότητες που έχουμε ενώπιον μας και να δούμε από νομικής απόψεως μέχρι πού μπορούμε να φτάσουμε με τα κριτήρια καταχώρισης ώστε να αντιμετωπίσουμε φαινόμενα παράκαμψης από φυσικά και νομικά πρόσωπα σε τρίτες χώρες - και ιδιαίτερα από υποψήφιες προς ένταξη χώρες - καθώς επίσης και να σκεφτούμε γενικότερα μέτρα αντίδρασης.

Ένα τελευταίο σημείο που θα ήθελα να αναφέρω, και στο οποίο επίσης προτίθεται να παρέμβει ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, έχει να κάνει με το τελευταίο Πακέτο Διεύρυνσης της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και ιδιαίτερα για την έκθεση αναφορικά με την ενταξιακή πορεία της Τουρκίας. Στην οποία έκθεση διαπιστώνεται τόσο η συνεχιζόμενη δημοκρατική διολίσθηση της χώρας αυτής όσο και οι επανειλημμένες παραβιάσεις του ελληνικού εναέριου χώρου από τουρκικά μαχητικά αεροσκάφη στο Αιγαίο, οι απειλητικές δηλώσεις ενάντια στην κυριαρχία των ελληνικών νησιών και της Κύπρου, η παραβίαση της Αποκλειστικής Οικονομικής Ζώνης της Κυπριακής Δημοκρατίας, οι περαιτέρω παράνομες ενέργειες στα Βαρώσια και άλλα πολλά.

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας θα επαναλάβει ότι όλες αυτές οι εντάσεις που δημιουργεί η Τουρκία υπονομεύουν την περιφερειακή σταθερότητα και ασφάλεια, και θα υπογραμμίσει για άλλη μια φορά τη θέση ότι, εάν θέλουμε να είμαστε συνεπείς και πειστικοί, οι ευρωπαϊκές αρχές και αξίες δεν θα πρέπει να εφαρμόζονται μόνο στην περίπτωση της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία, αλλά να υποστηρίζονται από την ΕΕ, χωρίς διακρίσεις, σε όλες τις παρόμοιες περιπτώσεις. Ο μόνος τρόπος για να υπάρξει επικράτηση της ειρήνης δεν είναι άλλος από την προσήλωση στο Διεθνές Δίκαιο και τον Καταστατικό Χάρτη των Ηνωμένων Εθνών. Όχι, όμως, με αυθαίρετες ερμηνείες από αυτούς που επιδιώκουν να συγκαλύψουν τις βλέψεις τους για αναθεωρητισμό.

*Για το βίντεο της δήλωσης του Κυβερνητικού Εκπροσώπου πατήστε εδώ.

 *Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, 20 και 21 Οκτωβρίου 2022