Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας κ. Νίκος Χριστοδουλίδης, προσερχόμενος στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου στις Βρυξέλλες, αναφέρθηκε στο σχέδιο έξι σημείων της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη Γάζα, το οποίο καταρτίστηκε σε συνεννόηση με ευρωπαϊκούς και περιφερειακούς εταίρους, με στόχο να υιοθετηθεί ως ευρωπαϊκό σχέδιο. Τόνισε τη θετική ανταπόκριση των εταίρων και τη στήριξη της Προέδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, ενώ αναφέρθηκε στη σημασία της πρώτης Συνόδου Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ)-Αιγύπτου και του νέου Συμφώνου για τη Μεσόγειο, το οποίο η Κυπριακή Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ, το πρώτο εξάμηνο του 2026, θα επιδιώξει να μετουσιώσει σε πράξη.
Ταυτόχρονα, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης υπογράμμισε με ιδιαίτερη ικανοποίηση την έναρξη συζήτησης για το στεγαστικό, που αποτελεί ευρωπαϊκή πρόκληση και την ανάγκη η Ευρωπαϊκή Επιτροπή να παρουσιάσει και να αναπτύξει χρηματοδοτικό εργαλείο εντός του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου (ΠΔΠ).
Ο Πρόεδρος ανέδειξε την ανάγκη ενίσχυσης της στρατηγικής αυτονομίας της ΕΕ και εξέφρασε ικανοποίηση για την υιοθέτηση της θέσης της Κύπρου ότι καμία τρίτη χώρα που κατέχει εδάφη κράτους μέλους δεν μπορεί να συμμετάσχει σε ευρωπαϊκά αμυντικά εργαλεία.
Συγκεκριμένα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε τα ακόλουθα: «Θέλω να ξεκινήσω με το χθεσινό δείπνο που είχαμε με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου, στο πλαίσιο της πρώτης συνόδου που έγινε ποτέ ανάμεσα στην ΕΕ και την Αίγυπτο.
Θέλω να θυμίσω ότι η χώρα μας, μαζί με την Ελλάδα και κάποια άλλα μεσογειακά κράτη, εδώ και καιρό, υποστήριζαν την ανάγκη αυτής της στρατηγικής συνεργασίας με την Αίγυπτο, κάτι που μετουσιώθηκε σε πρώτο στάδιο με την επίσκεψη της Πρόεδρου της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την οποία συνόδευα μαζί με άλλους ηγέτες, στην Αίγυπτο το 2024. Χθες, είχαμε την πρώτη σύνοδο, και είναι πολύ σημαντικό το γεγονός ότι γίνεται σε αυτήν τη συγκυρία, σε μια συγκυρία που χθες, ανάμεσα σε πολλά άλλα, ο Πρόεδρος της Αιγύπτου ζήτησε την ενεργό εμπλοκή της ΕΕ στην εφαρμογή του σχεδίου του Πρόεδρου των Ηνωμένων Πολιτειών Αμερικής (ΗΠΑ) για το θέμα της Γάζας.
Και ακριβώς, σε αυτό το πλαίσιο είχα την ευκαιρία να ενημερώσω για το σχέδιο της Κυπριακής Δημοκρατίας. Ένα σχέδιο, το οποίο έγινε μετά από συνεννόηση με την Πρόεδρο της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, με τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα, με την Αίγυπτο, με την Ιορδανία, με το Ισραήλ. Σήμερα, θα έχω την ευκαιρία στο πλαίσιο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου να το παρουσιάσω σε λεπτομέρεια, ζητώντας από τους συναδέλφους μου από την ΕΕ να υιοθετήσουν το σχέδιο της Κυπριακής Δημοκρατίας ως σχέδιο της ΕΕ. Και χαίρομαι, γιατί και τώρα στο Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα (ΕΛΚ) είχα την ευκαιρία να αναφερθώ στο σχέδιο, στην πρόταση της Κυπριακής Δημοκρατίας, η οποία, επαναλαμβάνω, έγινε μετά από συνεννόηση και με την Πρόεδρο της [Ευρωπαϊκής] Επιτροπής.
Σε αυτό το πλαίσιο είναι σημαντικό, και αναφέρθηκα και χθες βράδυ, αλλά και σήμερα το πρωί, το γεγονός ότι έχει υιοθετηθεί το Σύμφωνο για την Μεσόγειο. Είναι σημαντικό όπως κατά τη διάρκεια της Κυπριακής Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ εργαστούμε, έτσι ώστε αυτό το σύμφωνο να μετουσιωθεί από ένα κείμενο σε συγκεκριμένες ενέργειες προς την ευρύτερη περιοχή και της Μεσόγειου, αλλά και της ευρύτερης Μέσης Ανατολής, δείχνοντας στην πράξη ότι η ΕΕ έχει λόγο και ρόλο στην περιοχή.
Από εκεί και πέρα, γνωρίζετε ότι είμαστε λιγότερες από 70 μέρες από την ανάληψη της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ. Ο στόχος μας, πέραν των όσων έχω προαναφέρει, είναι να ενισχύσουμε τη στρατηγική αυτονομία της ΕΕ σε όλους τους τομείς. Και όλα τα θέματα που έχουμε σήμερα στην ατζέντα του Συμβουλίου, ακριβώς αποσκοπούν σε αυτόν τον σκοπό.
Όταν λέμε ενίσχυση της στρατηγικής αυτονομίας σε όλους τους τομείς, μιλάμε στην άμυνα, στην ασφάλεια, στην ενέργεια, στις πρώτες ύλες, στην καταπολέμηση της γραφειοκρατίας, στην ψηφιακή μετάβαση, στα θέματα που απασχολούν τους Ευρωπαίους πολίτες.
Και χαίρομαι, γιατί σήμερα, για πρώτη φορά ενδεχομένως, στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα συζητήσουμε το θέμα της στέγασης. Ένα πανευρωπαϊκό πρόβλημα, ένα θέμα, που κάποιοι ισχυρίζονται ότι είναι περισσότερο αρμοδιότητα των κρατών μελών. Αλλά, από τη στιγμή που απασχολεί όλα τα ευρωπαϊκά κράτη, και με αφορμή τις συζητήσεις που γίνονται για το ΠΔΠ, αναμένουμε από την Επιτροπή να παρουσιάσει, να αναπτύξει, το επόμενο διάστημα ένα χρηματοδοτικό εργαλείο, το οποίο μπορεί να αξιοποιηθεί από όλα τα κράτη μέλη, έτσι ώστε να αντιμετωπιστεί αυτή η μεγάλη, επαναλαμβάνω, ευρωπαϊκή πρόκληση που λέγεται στεγαστικό.
Τελευταίο σημείο που θέλω να αναφέρω, θέλω να χαιρετίσω το γεγονός ότι τα θέματα της άμυνας και της ασφάλειας συνεχίζουν να είναι ψηλά στην ατζέντα των συζητήσεών μας. Θα είναι και σήμερα στο Ευρωπαϊκό Συμβούλιο. Χαίρομαι γιατί η θέση μας σε σχέση με τη συμμετοχή μη κρατών μελών στο χρηματοδοτικό εργαλείο SAFE έχει υιοθετηθεί.
Καμία χώρα, τρίτη χώρα, η οποία κατέχει εδάφη ή και απειλεί την ασφάλεια κρατών μελών δεν μπορεί επ’ ουδενί λόγω να συμμετάσχει, να αξιοποιήσει τα όποια χρηματοδοτικά εργαλεία της ΕΕ στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας.»
Κληθείς να απαντήσει σε ερώτηση δημοσιογράφου αναφορικά με την ανταπόκριση του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου προς τις προτάσεις της Κυπριακής Δημοκρατίας για τη Γάζα, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας είπε: «Η ανταπόκριση ήταν πολύ θετική και χαίρομαι, γιατί κατά τη διάρκεια της τριμερούς συνάντησης της Προέδρου της Επιτροπής, του Προέδρου του Συμβουλίου με τον Πρόεδρο της Αιγύπτου, η Πρόεδρος της Επιτροπής παρουσίασε τις κυπριακές προτάσεις ως ευρωπαϊκές προτάσεις. Αυτό που πρέπει να γίνει τώρα είναι να εργαστούμε, έτσι ώστε το σχέδιο του Αμερικανού Προέδρου να εφαρμοστεί. Σε περίπτωση που δεν εφαρμοστεί αυτό το σχέδιο και δεν θα περάσουμε στην επόμενη φάση, αντιλαμβάνεστε τους κινδύνους που υπάρχουν με μια νέα κρίση στην περιοχή και ποιοι στο τέλος της ημέρας θα υποστούν και τις επιπτώσεις. Δεν μπορούμε ως ΕΕ να συζητάμε, για παράδειγμα το μεταναστευτικό, να είναι ένα θέμα που απασχολεί τους πολίτες μας, και την ίδια στιγμή να μην ασχολούμαστε με την περιοχή της ευρύτερης Μέσης Ανατολής, όπου ένας σημαντικός αριθμός μεταναστών έρχονται από την περιοχή.»
Σε ερώτηση για το 19ο πακέτο κυρώσεων κατά της Ρωσίας και το εμπάργκο στο Ρωσικό αργό πετρέλαιο, ο Πρόεδρος δήλωσε: «Όσον αφορά στο 19ο πακέτο, όντως έχει υιοθετηθεί. Υπάρχουν οι αμερικανικές κυρώσεις που αφορούν κυρίως στον τομέα της ενέργειας και έχουν υποβληθεί προτάσεις από ηγέτες κρατών μελών της ΕΕ που μπορούν να αναπληρώσουν την ενέργεια, η οποία βάσει των κυρώσεων των ΗΠΑ δεν μπορεί να διοχετευθεί στην Ευρώπη.»
Ερωτηθείς για την ακύρωση της συνάντησης του Προέδρου της Ρωσίας κ. Vladimir Putin και του Προέδρου των ΗΠΑ κ. Donald Trump στη Βουδαπέστη, ο Πρόεδρος απάντησε: «Όσον αφορά στη συνάντηση του Αμερικανού Προέδρου με τον Ρώσο Πρόεδρο, είχα ρωτηθεί και πριν λίγες ημέρες στην Κροατία, όπου βρισκόμουν. Αν η συζήτηση αφορά στο ουκρανικό, θεωρώ ότι ο πρόεδρος της Ουκρανίας πρέπει να είναι παρών, γιατί δεν μπορεί να συζητείται το μέλλον της χώρας του χωρίς την παρουσία του ιδίου.»
Σε ερώτηση δημοσιογράφου για την αποτελεσματικότητα των κυρώσεων κατά της Ρωσίας, ο Πρόεδρος είπε: «Οι κυρώσεις που εφαρμόσαμε μέχρι τώρα ήταν αποτελεσματικές. Αν κάποιες χώρες, οι οποίες επιθυμούν να ενταχθούν στην ΕΕ εφάρμοζαν τις κυρώσεις τότε, σίγουρα, οι αποφάσεις μας και οι κυρώσεις θα ήταν αποτελεσματικότερες.»
Ερωτηθείς κατά πόσο έχει συζητηθεί στο ΕΛΚ η εκλογή του νέου ηγέτη της τουρκοκυπριακής κοινότητας, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε: «Δεν έχει γίνει συζήτηση στο πλαίσιο των συζητήσεων του ΕΛΚ για τη διαδικασία ψηφοφορίας στις κατεχόμενες περιοχές. Είχα την ευκαιρία με κάποιους ομολόγους μου σε διμερές επίπεδο να συζητήσουμε αυτήν την εξέλιξη. Αντιλαμβάνεστε ότι όλοι μας θα κριθούμε στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων.»
Για πλάνα από τις δηλώσεις του Προέδρου της Δημοκρατίας κατά την άφιξή του στη Σύνοδο του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου πατήστε εδώ.
© PIO - Consilium/European Union
