- Οικονομική ανάκαμψη, μεταναστευτικό, κλιματική αλλαγή και η κοινή δήλωση Ε.Ε-ΝΑΤΟ στο επίκεντρο της ομιλίας για την «Κατάσταση στην Ένωση»
Πρώτη προτεραιότητα παραμένει η υγεία για την Ε.Ε, η οποία υπό το βάρος της πανδημίας, δρομολογεί τη δημιουργία της «Αρχής Ετοιμότητας και Αντίδρασης σε Έκτακτες Υγειονομικές Καταστάσεις (HERA)». Η Πρόεδρος της Κομισιόν, Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν, κατέστησε σαφές ότι στόχος είναι να διασφαλίσουμε ότι δεν θα υπάρξει κανένας ιός που στο μέλλον, θα μετατρέψει μια τοπική επιδημία σε μια παγκόσμια πανδημία. Μιλώντας ενώπιον της ολομέλειας της Ευρωβουλής, στο πλαίσιο της ετήσιας παρουσίασης της «Κατάστασης στην Ένωση («State of the Union»), η Πρόεδρος της Κομισιόν ανέφερε ότι η εισήγηση για τη νέα αποστολή υγειονομικής ετοιμότητας για την Ε.Ε (την οποία παρουσίασε η αρμόδια Επίτροπος Στέλλα Κυριακίδου), θα συνοδευτεί από επενδύσεις της Team Europe, ύψους 50 δισεκατομμυρίων ευρώ, μέχρι το 2027.
Η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν έκανε λόγο για μεγάλη επιτυχία της Ε.Ε στη διαχείριση της πανδημίας και των εμβολίων, σημειώνοντας ότι παρά την κριτική που ασκήθηκε στα αρχικά στάδια, αποδείχθηκε στη συνέχεια ότι ο χειρισμός της Ε.Ε ήταν ο ενδεδειγμένος. H Πρόεδρος της Κομισιόν έθεσε ως προτεραιότητα την προώθηση των εμβολιασμών παγκοσμίως και ειδικά σε χώρες χαμηλού εισοδήματος, κάποιες εκ των οποίων δεν έχουν ακόμη λάβει εμβόλια. Ανακοίνωσε ότι η Ε.Ε θα δωρίσει 200 εκατ. δόσεις εμβολίων μέχρι τα μέσα του επόμενου έτους, ενώ κτύπησε καμπανάκι, διαμηνύοντας προς όλα τα κράτη-μέλη, την ανάγκη διατήρησης του μομέντουμ των εμβολιασμών στην Ευρώπη. Αν και τόνισε ότι η Ε.Ε είναι μεταξύ των πρωτοπόρων στους εμβολιασμούς, έχοντας υλοποιήσει τον στόχο του 70% ανάμεσα στον ενήλικο πληθυσμό, η Γερμανίδα επικεφαλής της Κομισιόν επεσήμανε ότι «βλέπουμε ανησυχητικές αποκλίσεις στα ποσοστά εμβολιασμών στην Ένωση». Υπενθύμισε τη συμφωνία της Ε.Ε με τη Pfizer/Biontech για προμήθεια επιπλέον 1,8 δισεκατομμυρίων δόσεων, σημειώνοντας ότι οι δόσεις αυτές επαρκούν «για μας, για τη γειτονιά μας, όταν και εφόσον χρειαστούν ενισχυτικές δόσεις. Ας κάνουμε όλα τα δυνατά για να διασφαλίσουμε ότι αυτό (η πανδημία) δεν θα μετατραπεί σε μια πανδημία των ανεμβολίαστων», ανέφερε χαρακτηριστικά.
Στο μέτωπο της οικονομίας, η Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν εμφανίστηκε αισιόδοξη, θεωρώντας ότι η Ε.Ε έχει εισέλθει σε πορεία ανάκαμψης, καθώς ο ρυθμός ανάπτυξης στην ευρωζώνη έχει ξεπεράσει τον αντίστοιχο ρυθμό στις ΗΠΑ και την Κίνα, τις δύο μεγαλύτερες παγκόσμιες οικονομικές δυνάμεις. Αναφέρθηκε στο ταμείο SURE που έχει στηρίξει 31 εκατομμύρια εργαζόμενους και 2,5 εκατ, επιχειρήσεις στην Ε.Ε, στη διάρκεια της πανδημίας, καθώς και στο εργαλείο Next Generation EU το οποίο όπως είπε, στοχεύει στη βραχυπρόθεσμη ανάκαμψη και την μακροπρόθεσμη ευημερία.
Αναφορικά με το μεταναστευτικό, υπέδειξε ότι «οι άνθρωποι δεν αποτελούν διαπραγματευτικό χαρτί», κατηγορώντας το καθεστώς της Λευκορωσίας ότι «εργαλειοποίησε ανθρώπους», και ότι «έβαλαν ανθρώπους στα αεροπλάνα και τους μετέφεραν στα σύνορα της Ευρώπης». Είπε ότι απαιτείται άμεση ευρωπαϊκή αντίδραση για την περίπτωση της Λευκορωσίας, χαρακτηρίζοντας την ενέργεια της ως μια «υβριδική επίθεση με στόχο την αποσταθεροποίηση της Ευρώπης». Προβαίνοντας σε έκκληση προς τους «27», η Πρόεδρος της Κομισιόν είπε ότι «όσο εμείς δεν καταφέρνουμε να καταλήξουμε σε κοινό έδαφος σχετικά με τον τρόπο διαχείρισης της μετανάστευσης, οι αντίπαλοί μας θα συνεχίσουν να το εκμεταλλεύονται», σημειώνοντας ότι κάθε κράτος-μέλος έχει συμφέρον να οικοδομηθεί ένα ευρωπαϊκό σύστημα μετανάστευσης. Υποστήριξε ότι «το νέο σύμφωνο για τη μετανάστευση και το άσυλο μάς δίνει όλα όσα χρειαζόμαστε για να διαχειριστούμε τα διάφορα είδη καταστάσεων που αντιμετωπίζουμε». Κάλεσε «όλους», στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και στα κράτη μέλη, να επιταχύνουν τη διαδικασία, η οποία ως γνωστόν καθυστερεί δεδομένων των διαφωνιών μεταξύ των «27».
Αναφορικά με το θέμα της κλιματικής αλλαγής, η Πρόεδρος της Κομισιόν ανέφερε ότι οι στόχοι μας για μείωση των εκπομπών κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030, μετατρέπονται σε νομικές υποχρεώσεις. Υπενθύμισε την πρόταση για ένα νέο Κοινωνικό Ταμείο για το Κλίμα με σκοπό την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, από την οποία υποφέρουν ήδη 34 εκατομμύρια Ευρωπαίοι. Αλλά την ίδια ώρα υπέδειξε ότι «η Ευρώπη δεν μπορεί να δράσει μόνη της», προσθέτοντας ότι μεγάλες οικονομίες «από τις ΗΠΑ έως την Ιαπωνία έχουν θέσει φιλόδοξους στόχους για κλιματική ουδετερότητα το 2050 ή λίγο αργότερα», προσθέτοντας ότι οι στόχοι αυτοί πρέπει τώρα να υποστηριχθούν εγκαίρως από σαφείς σχεδιασμούς. Στο πλαίσιο αυτό, ανέφερε ότι και οι στόχοι της Κίνας «είναι ενθαρρυντικοί», προβαίνοντας παράλληλα σε έκκληση για επίδειξη του ίδιου ηγετικού πνεύματος ως προς τον καθορισμό του τρόπου με τον οποίο θα καταφέρει η Κίνα να εκπληρώσει αυτούς τους στόχους.
Σε σχέση με τις εξωτερικές σχέσεις της Ε.Ε και την Πολιτική Άμυνας και Ασφάλειας, η κ. φον ντερ Λάιεν ανέφερε ότι η Ένωση θα στηρίξει τον αφγανικό λαό, προκειμένου να αποτραπεί μια ανθρωπιστική καταστροφή και ένας λιμός στη χώρα. Υπογράμμισε ακόμη ότι η Ε.Ε και το ΝΑΤΟ θα προχωρήσουν σε κοινή διακήρυξη για τη συνεργασία σε θέματα ασφάλειας πριν το τέλος του χρόνου, ενώ θα συγκληθεί από την ίδια και τον Πρόεδρο της Γαλλίας Εμανουέλ Μακρόν υπό τη γαλλική προεδρία της Ε.Ε το πρώτο εξάμηνο του 2022, Σύνοδος Κορυφής για την Άμυνα.
Η Πρόεδρος της Κομισιόν επανέλαβε τη δέσμευσή της στην πορεία ένταξης των κρατών των Δυτικών Βαλκανίων. Αναφέρθηκε ακόμη στην ενίσχυση της μεσογειακής εταιρικής σχέσης για εφαρμογή της νέα Ατζέντας για τη Μεσόγειο, σημειώνοντας ότι «θα συνεχίσουμε να εργαζόμαστε στις διαφορετικές πτυχές της σχέσης μας με την Τουρκία».
20 Σεπτεμβρίου 2021
