- Κράτος δικαίου, ενίσχυση ανταγωνιστικότητας, πράσινη μετάβαση, ενίσχυση κοινωνικής ατζέντας, προστασία ανθρώπων και συνόρων, προώθηση μιας παγκόσμιας Ευρώπης
Προτεραιότητες σε έξι πυλώνες παρουσίασε ο Alexander De Croo, Πρωθυπουργός του Βελγίου, της χώρας η οποία ασκεί την εξάμηνη εκ περιτροπής Προεδρία του Συμβουλίου της Ε.Ε, από την 1η Ιανουαρίου μέχρι τις 30 Ιουνίου 2024. Ο Βέλγος ηγέτης παρουσίασε τις προτεραιότητες της Προεδρίας ενώπιον του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, κάνοντας ιδιαίτερη μνεία στις ευρωεκλογές που θα διεξαχθούν από τις 6 μέχρι και τις 9 Ιουνίου, στα 27 κράτη-μέλη. «Το 2024 θα είναι μια κρίσιμη χρονιά, όπου οι δημοκρατίες και οι ελευθερίες μας θα τεθούν σε δοκιμασία», ανέφερε ο Alexander De Croo, ενώ η Πρόεδρος του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου Roberta Metsola δήλωσε στο πλαίσιο κοινής συνέντευξης Τύπου, ότι το Κοινοβούλιο είναι έτοιμο να ανταποκριθεί στις προσδοκίες των πολιτών ενόψει των ευρωπαϊκών εκλογών της 6ης-9ης Ιουνίου, για να κάνει την Ευρώπη πιο δίκαιη και πιο ανταγωνιστική για την ψηφιακή εποχή.
Η Βελγική Προεδρία, σύμφωνα με τον Πρωθυπουργό De Croo, θα επικεντρωθεί στους εξής έξι άξονες:
- Υπεράσπιση κράτους δικαίου, δημοκρατίας και ενότητας: Επεσήμανε ότι η υπεράσπιση των αρχών της δημοκρατίας, το κράτος δικαίου και τα θεμελιώδη δικαιώματα θα αποτελέσουν την πυξίδα της Βελγικής Προεδρίας. Διαβεβαίωσε ότι η Προεδρία θα προωθήσει τις δημοκρατικές αξίες ενισχύοντας την ελευθερία των μέσων ενημέρωσης και τον πλουραλισμό, την τόνωση του ψηφιακού μετασχηματισμού των πολιτιστικών και δημιουργικών τομέων και τη διερεύνηση των δεσμών μεταξύ του πολιτισμού, της κληρονομιάς και της ευρωπαϊκής ταυτότητας. Όπως επισημαίνεται σε γραπτή ανακοίνωση η Προεδρία δεσμεύεται να υποστηρίξει τις υποψήφιες προς ένταξη χώρες στις προσπάθειές τους, επισημαίνοντας παράλληλα ότι είναι ζωτικής σημασίας να προετοιμαστούν οι πολιτικές, οι πόροι και οι δομές λήψης αποφάσεων της Ένωσης ενόψει μελλοντικών προσχωρήσεων και διεύρυνσης της Ε.Ε.
- Ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας: Υπό το πρίσμα των εξελισσόμενων γεωπολιτικών πραγματικοτήτων και της ταχείας ανάπτυξης νέων τεχνολογιών, όπως η τεχνητή νοημοσύνη, η Ε.Ε πρέπει να δώσει προτεραιότητα στη μακροπρόθεσμη ανταγωνιστικότητα και τις βιομηχανικές πολιτικές της. Σύμφωνα με τις προτεραιότητες που ανέλυσε ο Βέλγος Πρωθυπουργός, η Ε.Ε πρέπει να εξασφαλίσει ισότιμους όρους ανταγωνισμού για τις επιχειρήσεις, ειδικά τις ΜΜΕ, προκειμένου να ανταγωνιστούν δίκαια τόσο στην Ευρώπη όσο και στην παγκόσμια σκηνή. Όπως ακόμη επισημαίνεται, η Βελγική Προεδρία θα εργαστεί για την ενίσχυση της εσωτερικής αγοράς και του βιομηχανικού μέλλοντος της Ε.Ε και θα συνεχίσει το έργο για την ολοκλήρωση της Ένωσης Κεφαλαιαγοράς και της Ενεργειακής Ένωσης. Παράλληλα, στοχεύει στην ενίσχυση της έρευνας, της ανάπτυξης και της καινοτομίας.
- Πράσινη μετάβαση: Ο Πρωθυπουργός του Βελγίου υπογράμμισε τη σημασία της ολιστικής δράσης, διαβεβαιώνοντας ότι η Προεδρία θα προσπαθήσει να ενισχύσει την κυκλική οικονομία της Ένωσης, ενώ παράλληλα θα προωθήσει τη βιώσιμη διαχείριση των υδάτων. Όπως αναφέρεται στο πρόγραμμα που δημοσιοποίησε η Προεδρία, τα γεωπολιτικά και ακραία κλιματικά γεγονότα υποδεικνύουν την ανάγκη για μια επιταχυνόμενη και περιεκτική μετάβαση ενέργειας. Αυτή η μετάβαση θα πρέπει να παρέχει προσιτή ενέργεια στους πολίτες και τις εταιρείες, να εξασφαλίσει ισχυρή και αξιόπιστη ασφάλεια της προσφοράς και να συμβάλει στον στόχο της ουδετερότητας του κλίματος. Η Ε.Ε, σημειώνεται, πρέπει να αξιοποιήσει πλήρως το δυναμικό της ενεργειακής απόδοσης σε ολόκληρη την οικονομία και να προωθήσει γρήγορα την ανάπτυξη ανανεώσιμων πηγών ενέργειας. Οι αυξημένες επενδύσεις για την παροχή ευέλικτου, ολοκληρωμένου ευρωπαϊκού ενεργειακού δικτύου, είναι απαραίτητες για το σκοπό αυτό.
- Ενίσχυση της κοινωνικής ατζέντας και της ατζέντας για την υγεία: Όπως επισημάνθηκε κατά την παρουσίαση των προτεραιοτήτων, η Βελγική Προεδρία στοχεύει να εξοπλίσει την Ε.Ε με μια φιλόδοξη κοινωνική ατζέντα για την προώθηση μιας ευρωπαϊκής κοινωνίας που είναι πιο περιεκτική, ισότιμη και δίκαιη για όλους. Επιπλέον, η Προεδρία, στο πλαίσιο της αντιμετώπισης κρίσεων της Ε.Ε, θα ενισχύσει την ασφάλεια της προσφοράς φαρμάκων και θα αναπτύξει μια στρατηγική για την ενδυνάμωση του εργατικού δυναμικού της Ε.Ε για την υγεία και τη φροντίδα.
- Προστασία ανθρώπων και συνόρων: Όπως επισημάνθηκε κατά την παρουσίαση των προτεραιοτήτων, η Βελγική Προεδρία στοχεύει στην προώθηση όλων των εναπομείναντων νομοθετικών αρχείων που σχετίζονται με το νέο ευρωπαϊκό σύμφωνο για τη μετανάστευση και το άσυλο. Το σύμφωνο, όπως αναφέρθηκε, θα ενισχύσει την εμπιστοσύνη μεταξύ των κρατών-μελών με πνεύμα ευθύνης και αλληλεγγύης, θα φέρει νομική σαφήνεια στους ανθρώπους που φτάνουν στην Ε.Ε και θα εξασφαλίσει στους πολίτες της Ε.Ε την ανθρώπινη και αποτελεσματική διαχείριση της μετανάστευσης, σύμφωνα με τις ευρωπαϊκές αξίες και το διεθνές δίκαιο. Η Προεδρία θα εργαστεί επίσης για την ενίσχυση της εξωτερικής διάστασης της μετανάστευσης και του ασύλου, σε στενή συνεργασία με τους Αφρικανούς εταίρους, ενώ θα δώσει ιδιαίτερη προσοχή στην καταπολέμηση του οργανωμένου εγκλήματος, την πρόληψη και την αντιμετώπιση της τρομοκρατίας και του εξτρεμισμού και την ενίσχυση της ανθεκτικότητας της Ε.Ε σε κρίσεις και σε νέες και υβριδικές προκλήσεις. Παράλληλα, η Βελγική Προεδρία επεσήμανε ότι η προστασία των ευρωπαίων πολιτών απαιτεί συζητήσεις για το μέλλον της ευρωπαϊκής ασφάλειας και άμυνας, προχωρώντας προς μια πιο ολοκληρωμένη προσέγγιση της Ένωσης. Το επίκεντρο της προσπάθειας εντοπίζεται στην ενίσχυση της ευρωπαϊκής αμυντικής τεχνολογικής και βιομηχανικής βάσης, συμπεριλαμβανομένης της διερεύνησης της δυνατότητας ανάπτυξης στρατηγικής της ευρωπαϊκής αμυντικής βιομηχανίας.
- Προώθηση μιας παγκόσμιας Ευρώπης: Η Προεδρία θα συνδράμει τις προσπάθειες της Ε.Ε για να ενισχύσει την ανθεκτικότητα και την αυτονομία της και να υπερασπιστεί τα συμφέροντα και τις αξίες της. Σύμφωνα με την ημερήσια διάταξη του 2030, η Προεδρία θα προωθήσει την ενίσχυση του συστήματος υγειονομικής περίθαλψης ως βάση για την επίτευξη της καθολικής κάλυψης της υγείας, εξασφαλίζοντας παράλληλα την δίκαιη πρόσβαση σε καινοτόμες, ανθεκτικές, βιώσιμες και υψηλής ποιότητας υπηρεσίες υγειονομικής περίθαλψης.
Η Ε.Ε μπορεί και μόνη της
Στη διάρκεια της παρουσίασης των προτεραιοτήτων της Βελγικής Προεδρίας, οι προβολείς του ενδιαφέροντος στράφηκαν σε μια αναφορά του Πρωθυπουργού De Croo σε σχέση με τις επικείμενες εκλογές στις ΗΠΑ, η οποία περιλήφθηκε και στο γραπτό ανακοινωθέν που εκδόθηκε από το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο. Ο κ. De Croo ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «εάν το 2024 μας φέρει στο δόγμα ‘η Αμερική πρώτα’, τότε η Ευρώπη θα είναι περισσότερο από ποτέ μόνη της». Απευθυνόμενος στις πολιτικές ομάδες και στους ευρωβουλευτές, ο ηγέτης της προεδρεύουσας χώρας της Ε.Ε, υπέδειξε ότι «ως ευρωπαίοι δεν πρέπει να φοβόμαστε αυτή την προοπτική», πρόσθεσε ότι «πρέπει να την αγκαλιάσουμε» και κατέληξε επισημαίνοντας ότι η Ευρώπη πρέπει να καταστεί «ισχυρότερη, περισσότερο κυρίαρχη, περισσότερο αυτοδύναμη».