Επτά πυλώνες προτεραιοτήτων με επίκεντρο το σύνθημα «ασφάλεια Ευρώπη!», σηματοδοτούν την ανάληψη της Προεδρίας του Συμβουλίου της ΕΕ από την Πολωνία, από την 1η Ιανουαρίου μέχρι τις 30 Ιουνίου 2025. Όπως αναφέρει το επίσημο πρόγραμμα προτεραιοτήτων της Πολωνίας, η ανάληψη της Προεδρίας λαμβάνει χώρα σε σε μια περίοδο αβεβαιότητας και ανησυχίας. Σημειώνει ότι η Ευρώπη παλεύει με τις συνέπειες της ένοπλης επίθεσης της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας και την ανάγκη να ενισχύσει τη δική της αμυντική ικανότητα. Στο πλαίσιο αυτό, η Πολωνική Προεδρία επισημαίνει ότι βρισκόμαστε μάρτυρες αυξανόμενων γεωπολιτικών εντάσεων, διάβρωσης της διεθνούς τάξης και υβριδικών επιθέσεων που στοχεύουν την ευρωπαϊκή δημοκρατία και ασφάλεια. Όπως χαρακτηριστικά αναφέρεται, «η Ευρωπαϊκή Ένωση πρέπει να προστατεύσει τον εαυτό της και τους πολίτες της και να φροντίσει την άμεση γειτονιά της. Πρέπει να δώσει στους Ευρωπαίους μια αίσθηση ασφάλειας και προοπτικές ανάπτυξης». Ως εκ τούτων, η Πολωνική Προεδρία θα υποστηρίξει δραστηριότητες που ενισχύουν την ευρωπαϊκή ασφάλεια σε όλες τις διαστάσεις της:
- Άμυνα και ασφάλεια
- Προστασία ανθρώπων και συνόρων
- Ανθεκτικότητα σε ξένη εμπλοκή και παραπληροφόρηση
- Εγγύηση ασφάλειας και επιχειρηματικής ελευθερίας
- Ενεργειακή μετάβαση
- Ανταγωνιστική και ανθεκτική γεωργία
- Ασφάλεια υγείας
Μιλώντας ενώπιον της ολομέλειας του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και παρουσιάζοντας τις προτεραιότητες της Πολωνικής Προεδρίας (22 Ιανουαρίου 2025), ο Πρωθυπουργός Donald Tusk τόνισε ότι η ασφάλεια αποτελεί βασική προτεραιότητα για την Ευρώπη λόγω της εμπόλεμης κατάστασης στα σύνορά της, των πολιτικών εξελίξεων στις ΗΠΑ και της πρόκλησης της στρατηγικής χρήσης ψευδών ειδήσεων και παραπληροφόρησης στο διαδίκτυο. Διαμήνυσε ότι οι δαπάνες έως και 5% του ΑΕΠ για την ασφάλεια και την άμυνα είναι απαραίτητες, και προειδοποίησε ότι η Ευρώπη πρέπει να εξοπλιστεί, για να επιβιώσει: «Οι άνθρωποι δεν πρέπει να συνδέσουν νοητά τη δημοκρατία με την έλλειψη δύναμης», είπε. «Μην ρωτάτε τις ΗΠΑ τι μπορούν να κάνουν για την ασφάλειά μας, ρωτήστε τους εαυτούς σας τι μπορούμε να κάνουμε εμείς για την ασφάλειά μας», σημείωσε ο Πρωθυπουργός της Πολωνίας.
Ο κ. Tusk ανέφερε στους ευρωβουλευτές ότι η Πολωνική Προεδρία θέλει να ελαχιστοποιήσει την απειλή της παράνομης μετανάστευσης, καθώς οι ηγέτες της Ευρώπης είναι υπεύθυνοι για τη διατήρηση της ασφάλειας στα σύνορα και την επικράτεια της ΕΕ. Διευκρίνισε, ωστόσο, ότι αυτό μπορεί να γίνει χωρίς εθνικιστικές και ξενοφοβικές κορώνες, ενώ αναφέρθηκε επίσης στη διεύρυνση της ΕΕ και στην ένταξη της Ουκρανίας στο πλαίσιο των μελλοντικών στόχων της ΕΕ.
Παράλληλα, ο Πρωθυπουργός της προεδρεύουσας της ΕΕ Πολωνίας, ανέφερε ότι η συγκράτηση των τιμών της ενέργειας και της ενεργειακής εξάρτησης από τρίτες χώρες, ιδίως από τη Ρωσία, αποτελούν άλλη μια προτεραιότητα, ενώ σημείωσε ότι η αναθεώρηση της σχετικής νομοθεσίας, μεταξύ άλλων στο πλαίσιο της Πράσινης Συμφωνίας, είναι απαραίτητη, για να διασφαλιστεί ότι οι πολίτες της ΕΕ έχουν πρόσβαση σε φθηνότερη ενέργεια. «Πρέπει να προστατεύσουμε το κλίμα μας, αλλά δεν μπορούμε να αντέξουμε οικονομικά να μην είμαστε ανταγωνιστικοί», είπε ο κ. Tusk, ενώ, αναφερόμενος στην επισιτιστική ασφάλεια, στήριξε την ελάφρυνση των βαρών για τους αγρότες. Ο Πρωθυπουργός της Πολωνίας επισήμανε επίσης τη σημασία της υγειονομικής ασφάλειας, ιδίως της επιδημίας θεμάτων ψυχικής υγείας, αλλά και την ανάγκη προστασίας των νέων της Ευρώπης από επιβλαβή έκθεση σε συγκεκριμένο ψηφιακό περιεχόμενο.«Το μέλλον μας είναι στα χέρια μας, όχι των Κινέζων ή των Αμερικανών, και δεν πρέπει να φοβόμαστε», κατέληξε ο Donald Tusk.
Νέες προτάσεις από Κομισιόν
Μιλώντας στην ολομέλεια της Ευρωβουλής κατά την παρουσίαση των προτεραιοτήτων της Πολωνικής Προεδρίας, η Επίτροπος για τη Μεσόγειο Dubravka Šuica τόνισε, εξ ονόματος της Ευρωπαϊκής Επιτροπής, την ανάγκη η Ευρώπη να παραμείνει ενωμένη στη στήριξή της για την Ουκρανία και να εγκριθεί η 16η δέσμη κυρώσεων κατά της Ρωσίας.
Η Επίτροπος Šuica παρουσίασε επερχόμενες πρωτοβουλίες της Επιτροπής στο πλαίσιο των επτά διαστάσεων ασφάλειας της Πολωνικής Προεδρίας, οι οποίες περιλαμβάνουν μια λευκή βίβλο για το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας, νέες προτάσεις για τις επιστροφές και τους παράτυπους μετανάστες, καθώς και έναν επικαιροποιημένο ορισμό για τις ασφαλείς τρίτες χώρες, την υπό διαμόρφωση πρόταση για την Ασπίδα Δημοκρατίας και ένα σχέδιο δράσης για προσιτές τιμές ενέργειας.
Παράλληλα, ανακοίνωσε σχέδιο ανοικοδόμησης για τη Γάζα, σε συνδυασμό με ένα «πολυετές πρόγραμμα στήριξης για την Παλαιστινιακή Αρχή, συνδεδεμένο με μεταρρυθμίσεις που θα βοηθήσουν να ανοίξει ο δρόμος για μια λύση δύο κρατών».
04 Φεβρουαρίου 2025