• Επείγουσα υλοποίηση δράσεων αποφάσισε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο για αμυντική ετοιμότητα της ΕΕ την προσεχή πενταετία
•  Πρόεδρος Χριστοδουλίδης: «Αν δεν είμαστε ισχυροί στην άμυνά μας, δεν μπορούμε να έχουμε τον γεωστρατηγικό ρόλο που όλοι επιθυμούμε»

Επίσπευση διαδικασιών με στόχο την αμυντική ετοιμότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης (ΕΕ) εντός της προσεχούς πενταετίας αποφάσισε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο της 19^ης Μαρτίου, δίνοντας κατεύθυνση, αφενός, για δρομολόγηση των απαραίτητων δράσεων και, αφετέρου, για συνέχιση των εργασιών αναφορικά με την απαραίτητη χρηματοδότηση, η οποία σε πρώτο χρόνο θα απορρέει  από «ένα νέο μέσο της ΕΕ που θα παρέχει στα κράτη μέλη δάνεια ύψους έως 150 δισεκατομμυρίων ευρώ με κάλυψη από τον προϋπολογισμό της ΕΕ» (Συμπεράσματα έκτακτου Ευρωπαϊκού Συμβουλίου 6 Μαρτίου), ενώ σύμφωνα με την Πρόεδρο της Κομισιόν κα Ursula von der LeyenΟύρσουλα φον ντερ Λάιεν, τα κονδύλια που θα διατεθούν για την ευρωπαϊκή αμυντική ομπρέλα, θα μπορούσαν να φτάσουν τα 800 δισεκατομμύρια ευρώ.

Τα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 19^ης Μαρτίου, αναφέρουν τα εξής: 

• «Σε συνέχεια των Συμπερασμάτων του της 6ης Μαρτίου 2025 και υπό το πρίσμα της Λευκής Βίβλου για το μέλλον της ευρωπαϊκής άμυνας της 19ης Μαρτίου 2025, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί να επιταχυνθούν οι εργασίες σε όλους τους άξονες προκειμένου να ενισχυθεί αποφασιστικά η αμυντική ετοιμότητα της Ευρώπης εντός της προσεχούς πενταετίας. Καλεί το Συμβούλιο και τους συννομοθέτες να προωθήσουν γρήγορα τις εργασίες επί των πρόσφατων προτάσεων της Επιτροπής. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ζητεί να ξεκινήσει επειγόντως η υλοποίηση των δράσεων που προσδιόρισε στα Συμπεράσματά του της 6ης Μαρτίου 2025 όσον αφορά τις δυνατότητες και να συνεχιστούν οι εργασίες για τις σχετικές επιλογές χρηματοδότησης».
• «Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει ότι μια ισχυρότερη και ικανότερη Ευρωπαϊκή Ένωση στον τομέα της ασφάλειας και της άμυνας θα συμβάλει θετικά στην παγκόσμια και τη διατλαντική ασφάλεια και θα λειτουργήσει συμπληρωματικά προς το ΝΑΤΟ, το οποίο παραμένει θεμέλιο της συλλογικής άμυνας των κρατών που είναι μέλη του».
• «Τα ανωτέρω ισχύουν με την επιφύλαξη του ιδιαίτερου χαρακτήρα της πολιτικής ασφάλειας και άμυνας ορισμένων κρατών-μελών, λαμβάνουν δε υπόψη τα συμφέροντα όλων των κρατών-μελών στους τομείς της ασφάλειας και της άμυνας, σύμφωνα με τις Συνθήκες. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή και την Ύπατη Εκπρόσωπο να υποβάλλουν τακτικά εκθέσεις σχετικά με την πρόοδο που σημειώνεται ως προς την εφαρμογή των Συμπερασμάτων του για την άμυνα. Θα επανέλθει σε όλους τους άξονες των εργασιών επί του θέματος κατά την επόμενη σύνοδό του».

Αναφερόμενος στο ζήτημα της ευρωπαϊκής άμυνας και ασφάλειας, αλλά και στη συζήτηση για την ανταγωνιστικότητα της ΕΕ, ο Πρόεδρος Χριστοδουλίδης ανέφερε ότι «τόσο τα θέματα της ανταγωνιστικότητας όσο και τα θέματα της άμυνας είναι άμεσα συνυφασμένα με τον στόχο της στρατηγικής αυτονομίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Αν δεν είμαστε ανταγωνιστικοί, αν δεν είμαστε ισχυροί στην άμυνά μας, δεν μπορούμε να έχουμε τον γεωστρατηγικό ρόλο που όλοι επιθυμούμε», σημείωσε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας.

Η διασύνδεση της ανταγωνιστικότητας και της άμυνας της ΕΕ είναι άλλωστε προφανής και μέσα από τα Συμπεράσματα που εξέδωσαν τα 27 κράτη μέλη της ΕΕ στις 19 Μαρτίου. Αναφέρουν τα εξής:

• «Μια πιο ανταγωνιστική Ένωση θα είναι μια ισχυρότερη Ένωση, πιο ικανή να προστατεύει τους πολίτες της, τις αξίες της και τα συμφέροντά της στην παγκόσμια σκηνή, διατηρώντας παράλληλα την ευημερία της και το ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο. Η ανάγκη να επενδύσουμε στην άμυνα και η ανταγωνιστικότητά μας είναι στενά αλληλένδετες. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπογραμμίζει ότι είναι επείγουσα ανάγκη να ενισχυθεί η ανταγωνιστικότητα της Ευρώπης, με βάση τη Δήλωση της Βουδαπέστης σχετικά με τη Νέα Ευρωπαϊκή Συμφωνία για την Ανταγωνιστικότητα και τα Συμπεράσματά του της 6ης Μαρτίου 2025 σχετικά με την ευρωπαϊκή άμυνα. Ως προς το θέμα αυτό, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο εκφράζει ικανοποίηση κυρίως για την Πυξίδα Ανταγωνιστικότητας της 29ης Ιανουαρίου 2025, τη συμφωνία για καθαρή βιομηχανία της 26ης Φεβρουαρίου 2025, και το θεματολόγιο απλούστευσης Omnibus».
• «Το 2025 αναμένεται ότι θα σηματοδοτήσει μια σημαντική αλλαγή στη δράση της ΕΕ για την τόνωση της ανταγωνιστικότητας, την ενίσχυση της ενιαίας αγοράς, την προαγωγή ποιοτικών θέσεων εργασίας και την εξασφάλιση επιτυχούς διττής μετάβασης, κατ’ ακολουθίαν των συμφωνηθέντων στόχων για το κλίμα. Προκειμένου να επιτύχει τους στόχους αυτούς και να συμβάλει στη γεφύρωση του χάσματος καινοτομίας και παραγωγικότητας ανάμεσα στην ΕΕ και τους ανά τον κόσμο ανταγωνιστές της, αλλά και εντός της ΕΕ, το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συμφωνεί να δώσει προτεραιότητα στην απλούστευση και τη μείωση των κανονιστικών και διοικητικών επιβαρύνσεων, στη μείωση των τιμών της ενέργειας και στην κινητοποίηση των ιδιωτικών αποταμιεύσεων με σκοπό τη ροή αναγκαίων επενδύσεων προς την οικονομία της ΕΕ».

Απολογισμός για την μετανάστευση

Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προέβη επίσης σε απολογισμό της προόδου που έχει σημειωθεί ως προς την εφαρμογή των Συμπερασμάτων του για τη μετανάστευση, λαμβάνοντας υπόψη, μεταξύ άλλων, την πρόσφατη επιστολή της Προέδρου της Επιτροπής προς τους ηγέτες των 27 κρατών μελών. Όπως αναφέρεται στα Συμπεράσματα, «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενθαρρύνει τη συνέχιση των εργασιών όσον αφορά ιδίως: την εξωτερική διάσταση, κυρίως μέσω συνολικών εταιρικών σχέσεων· την εφαρμογή της εκδοθείσας νομοθεσίας της ΕΕ καθώς και της νομοθεσίας που ισχύει ήδη· την πρόληψη και την καταπολέμηση της αντικανονικής μετανάστευσης, μεταξύ άλλων με νέους τρόπους που συνάδουν με το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο· τις προσπάθειες για διευκόλυνση, αύξηση και επιτάχυνση των επιστροφών, με χρήση όλων των σχετικών πολιτικών, μέσων και εργαλείων της ΕΕ· τις έννοιες των ασφαλών τρίτων χωρών και των ασφαλών χωρών καταγωγής· την καταπολέμηση της εργαλειοποίησης, της εμπορίας και της διακίνησης ανθρώπων· την ευθυγράμμιση της πολιτικής θεωρήσεων των γειτονικών χωρών· καθώς και τις ασφαλείς και νόμιμες οδούς σύμφωνα με τις εθνικές αρμοδιότητες». Επίσης, «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο υπενθυμίζει την αποφασιστικότητα της ΕΕ να ενισχύσει την ασφάλεια στα εξωτερικά σύνορά της και να εξασφαλίσει τον αποτελεσματικό έλεγχό τους, σύμφωνα με το ενωσιακό και το διεθνές δίκαιο», ενώ «καλεί τους συννομοθέτες να προωθήσουν κατά προτεραιότητα τις εργασίες σε φακέλους οι οποίοι περιλαμβάνουν διάσταση σχετική με τη μετανάστευση. Ειδικότερα, καλεί τους συννομοθέτες να εξετάσουν γρήγορα την πρόσφατη πρόταση της Επιτροπής σχετικά με τις επιστροφές».

Ανταλλαγή απόψεων για Ουκρανικό

Όπως αναφέρουν τα Συμπεράσματα της Συνόδου Κορυφής της 19^ης Μαρτίου, «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο προέβη σε ανταλλαγή απόψεων με τον Πρόεδρο της Ουκρανίας, Volodymyr Zelenskyy». Σημειώνουν ακόμη ότι «το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο συζήτησε τις τελευταίες εξελίξεις σχετικά με την Ουκρανία» και ότι «το κείμενο που περιέχεται στο έγγραφο EUCO 11/25 υποστηρίχθηκε σθεναρά από 26 αρχηγούς κρατών και κυβερνήσεων», προσθέτοντας ότι  Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα επανέλθει στο θέμα στην επόμενη Σύνοδό του».

07 Απριλίου 2025