• Στήριξη για την ανθεκτικότητα και μακροπρόθεσμη ανασυγκρότηση της Ουκρανίας

Τα 27 κράτη-μέλη ενέκριναν τις κατευθυντήριες γραμμές του Συμβουλίου για την κατάρτιση του προϋπολογισμού της Ε.Ε για το 2024, υπενθυμίζοντας την αρχή της αλληλεγγύης και υπογραμμίζοντας ότι η αποτελεσματική χρήση του προϋπολογισμού θα ενισχύσει την αξιοπιστία της Ένωσης έναντι των Ευρωπαίων πολιτών. 

Ειδικότερα, οι κατευθυντήριες γραμμές, επικεντρώνονται στους εξής πυλώνες:

• Μετά τον επιθετικό πόλεμο της Ρωσίας κατά της Ουκρανίας, το Συμβούλιο υπογραμμίζει ότι «η Ευρωπαϊκή Ένωση παραμένει προσηλωμένη στην παροχή, από κοινού με τους εταίρους, οικονομικής αρωγής στην Ουκρανία και στη στήριξη της ανθεκτικότητας και της μακροπρόθεσμης ανασυγκρότησής της». Το Συμβούλιο τονίζει ότι «είναι σημαντικό ο προϋπολογισμός για το 2024 να συνεχίσει να επιδεικνύει την αλληλεγγύη της Ένωσης προς τον λαό της Ουκρανίας και να ανταποκρίνεται στις σχετικές κρίσεις». 

• Το Συμβούλιο επαναλαμβάνει ότι ο προϋπολογισμός θα πρέπει να καταρτιστεί σύμφωνα «με τις αρχές της ενότητας, της ετήσιας διάρκειας, της χρηστής δημοσιονομικής διαχείρισης και της διαφάνειας». 

• Το Συμβούλιο θεωρεί ότι «ο προϋπολογισμός του 2024 θα πρέπει να είναι ρεαλιστικός, να είναι σύμφωνος με τις πραγματικές ανάγκες, να διασφαλίζει τη συνετή κατάρτιση και να αφήνει επαρκή περιθώρια κάτω από τα ανώτατα όρια του Πολυετούς Δημοσιονομικού Πλαισίου 2021-2027 (ΠΔΠ), για την αντιμετώπιση απρόβλεπτων καταστάσεων. 

• Ταυτόχρονα, ο προϋπολογισμός του 2024 θα πρέπει να παρέχει επαρκείς πόρους ώστε να διασφαλιστεί η υλοποίηση των προγραμμάτων της Ένωσης και να καταστεί δυνατή η έγκαιρη εξόφληση των υποχρεώσεων που έχουν ήδη αναληφθεί στο πλαίσιο του τρέχοντος και του προηγούμενου ΠΔΠ. 

• Το Συμβούλιο υπογραμμίζει ότι η δημοσιονομική πειθαρχία θα πρέπει να τηρείται από όλα τα θεσμικά και λοιπά όργανα και οργανισμούς της Ένωσης και τονίζει την ανάγκη να προϋπολογίζονται μόνο δαπάνες που κρίνονται αναγκαίες. 

• Η επί σειρά ετών αύξηση του προσωπικού, ιδίως του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου αλλά και ορισμένων άλλων θεσμικών οργάνων, υπονομεύει τη θεσμική ισορροπία και ασκεί σημαντική πίεση. Η πίεση αυτή ενισχύεται από την τρέχουσα μέθοδο αυτόματης αναπροσαρμογής των μισθών, τις τιμές της ενέργειας και τις γενικές αυξήσεις των τιμών στο σημερινό πρωτοφανές πληθωριστικό περιβάλλον. Ως εκ τούτου, το Συμβούλιο ζητεί τη λήψη κοινών μέτρων προκειμένου να περιορισθούν οι δαπάνες του εν λόγω τομέα. 

• Προκειμένου τα εθνικά κοινοβούλια να έχουν επαρκή χρόνο για να διενεργήσουν λεπτομερή έλεγχο και το Συμβούλιο να προετοιμάσει ενδελεχώς τη θέση του, το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να υποβάλει το σχέδιο προϋπολογισμού για το 2024 το συντομότερο δυνατό και το αργότερο έως την 22η εβδομάδα. Προτρέπει επίσης την Επιτροπή να βελτιώνει συνεχώς το περιεχόμενο των εγγράφων που συντάσσει σχετικά με τον προϋπολογισμό ώστε να είναι απλούστερα, συντομότερα και διαφανή και να διασφαλίζει τη διάθεση των πιο πρόσφατων δεδομένων. 

• Το Συμβούλιο τονίζει ότι πρέπει να υπάρχει προβλεψιμότητα όσον αφορά τόσο τις συνεισφορές των κρατών μελών στον προϋπολογισμό της Ένωσης όσο και τις πληρωμές από τον προϋπολογισμό της Ένωσης προς τα κράτη μέλη, υπενθυμίζοντας ότι με ακριβείς εγγραφές στον προϋπολογισμό αποφεύγονται ανεπιθύμητες προκλήσεις για τους εθνικούς προϋπολογισμούς. Εν προκειμένω, το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να παράσχει με διαφανή τρόπο ακριβείς και αξιόπιστες προβλέψεις όλων των εσόδων, συμπεριλαμβανομένων των επανεισροών, των προστίμων και του ετήσιου ποσού που πρέπει να καταβάλει το Ηνωμένο Βασίλειο το 2024 σύμφωνα με τη συμφωνία αποχώρησης, οι οποίες θα δώσουν στα κράτη-μέλη τη δυνατότητα να εκτιμήσουν εγκαίρως την αναμενόμενη συνεισφορά τους στον προϋπολογισμό της Ένωσης. 

• Το Συμβούλιο προτρέπει όλα τα θεσμικά όργανα να συνεργαστούν αποδοτικά και εποικοδομητικά για την ομαλή διεξαγωγή της διαδικασίας του προϋπολογισμού και την κατάρτιση του προϋπολογισμού του 2024 εντός των προθεσμιών που προβλέπονται στη ΣΛΕΕ. Ειδικότερα, το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να ενεργήσει ως έντιμος διαμεσολαβητής καθ’ όλη τη διάρκεια της διαδικασίας του προϋπολογισμού. Προκειμένου να διευκολυνθεί η διαδικασία συνδιαλλαγής, το Συμβούλιο καλεί την Επιτροπή να παρέχει εγκαίρως πρόσβαση σε σχέδια με επιμέρους στοιχεία για κοινά συμπεράσματα, τα οποία θα πρέπει να είναι πλήρη και να περιλαμβάνουν όλες τις σχετικές πληροφορίες (ιδίως όσον αφορά τις αναλήψεις υποχρεώσεων και τις πληρωμές). 

Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση, το Συμβούλιο αποδίδει μεγάλη σημασία σε αυτές τις κατευθυντήριες γραμμές και αναμένει από την Επιτροπή να τις λάβει σοβαρά υπόψη κατά την κατάρτιση του σχεδίου προϋπολογισμού για το 2024. Σημειώνεται ότι οι κατευθυντήριες κοινοποιούνται στο Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και την Επιτροπή καθώς και στα άλλα θεσμικά και λοιπά όργανα της Ένωσης.

 03 Απριλίου 2023