• Επισημάνσεις προκειμένου να ληφθούν υπόψη οι ιδιαιτερότητες των νησιωτικών περιοχών της Ε.Ε

Νέο, ενισχυμένο στόχο, για τη μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά 55% μέχρι το 2030, ενέκριναν τα 27 κράτη-μέλη της ΕΕ, με την Κύπρο να χαιρετίζει και να διαμηνύει ότι θα συμβάλει στην κλιματική ουδετερότητα, επισημαίνοντας παράλληλα την ανάγκη να ληφθούν υπόψη και οι ιδιαιτερότητες των νησιωτικών περιοχών της Κοινότητας.

Ειδικότερα, το Συμβούλιο Περιβάλλοντος στις 17 Δεκεμβρίου 2020, κατέληξε σε συμφωνία επί της γενικής προσέγγισης σχετικά με τον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα, ο οποίος περιλαμβάνει το νέο  στόχο της Ε.Ε για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 σε σύγκριση με το 1990, σύμφωνα με τις κατευθυντήριες γραμμές του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου της 10ης και 11ης Δεκεμβρίου 2020. Ο ευρωπαϊκός νόμος για το κλίμα αποσκοπεί, κυρίως, στη νομοθετική κατοχύρωση του στόχου μιας κλιματικά ουδέτερης Ε.Ε έως το 2050.

Σύμφωνα με την ομοσπονδιακή υπουργό Περιβάλλοντος της Γερμανίας Svenja Schulze, που προήδρευε του Συμβουλίου το δεύτερο εξάμηνο του 2020, «η ΕΕ είναι ακλόνητη στη δέσμευσή της να γίνει κλιματικά ουδέτερη έως το 2050, ενώ με τον ενισχυμένο στόχο μας για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55 % έως το 2030 στέλνουμε ένα ισχυρό μήνυμα στον κόσμο».  Σύμφωνα με τη Γερμανίδα υπουργό, «η γενική προσέγγιση που καθορίστηκε, ολοκληρώνει τη μερική διαπραγματευτική θέση που συμφωνήθηκε από το Συμβούλιο τον Οκτώβριο (2020) και παρέχει στην Προεδρία του Συμβουλίου εντολή για περαιτέρω συζητήσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο σχετικά με την πρόταση της Επιτροπής».

Ο Υπουργός Περιβάλλοντος Κώστας Καδής, χαρακτήρισε την απόφαση ως  «εξαιρετικής σημασίας εξέλιξη στο θέμα της κλιματικής αλλαγής», προσθέτοντας ότι «η έγκριση των Συμπερασμάτων για τον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα, αποτελεί τον πυρήνα της ευρωπαϊκής κλιματικής πολιτικής για την επίτευξη της κλιματικής ουδετερότητας στην Ε.Ε μέχρι το 2050». Σε παρέμβασή του, ο κ. Καδής «επανέλαβε τη δέσμευση της Κύπρου να συμβάλει στην επίτευξη του στόχου για κλιματική ουδετερότητα, υπογραμμίζοντας την ανάγκη να ληφθούν υπόψη οι νησιώτικες ιδιαιτερότητες και οι περιορισμοί που αντιμετωπίζουν τα κράτη μέλη στα νομοθετήματα που ετοιμάζει η Ευρωπαϊκή Επιτροπή».

Ο δρόμος προς τη συμφωνία για  τον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα

 Οι βασικοί σταθμοί που οδήγησαν στη δρομολόγηση των αποφάσεων της Ε.Ε, ήταν οι εξής: 

• Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο, στα συμπεράσματά του της 12ης Δεκεμβρίου 2019, συμφώνησε ως προς τον στόχο της επίτευξης μιας κλιματικά ουδέτερης Ε.Ε έως το 2050, ο οποίος ευθυγραμμίζεται με τους στόχους της συμφωνίας του Παρισιού. Παράλληλα, αναγνώρισε ότι είναι αναγκαίο να διαμορφωθεί ένα ευνοϊκό πλαίσιο που θα ωφελεί όλα τα κράτη μέλη και θα περιλαμβάνει κατάλληλα μέσα, κίνητρα, στήριξη και επενδύσεις, ώστε να διασφαλιστεί ότι η μετάβαση θα είναι οικονομικά αποδοτική, δίκαιη, κοινωνικά ισορροπημένη και αμερόληπτη, και το οποίο θα λαμβάνει υπόψη ότι κάθε κράτος μέλος αντιμετωπίζει διαφορετικές συνθήκες δεδομένου ότι ξεκινά από διαφορετική αφετηρία.

• Στις 4 Μαρτίου 2020 η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ενέκρινε την πρότασή της για έναν ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα, ως το σημαντικό μέρος της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας.

• Στις 17 Σεπτεμβρίου 2020 η Επιτροπή τροποποίησε την αρχική της πρόταση για τον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα, ώστε να συμπεριλάβει σε αυτήν αναθεωρημένο στόχο μείωσης των εκπομπών στην Ε.Ε κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030. Η Επιτροπή δημοσίευσε επίσης ανακοίνωση σχετικά με το σχέδιο κλιματικών στόχων για το 2030, η οποία συνοδευόταν από συνολική εκτίμηση επιπτώσεων.

• Στις 10-11 Δεκεμβρίου 2020 το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο ενέκρινε, στα συμπεράσματά του, αυξημένο στόχο της Ε.Ε για μείωση των εκπομπών αερίων του θερμοκηπίου κατά τουλάχιστον 55% έως το 2030 σε σύγκριση με τα επίπεδα του 1990 και έδωσε κατευθύνσεις για την εφαρμογή του.

• Στις 17 Δεκεμβρίου 2020, οι Υπουργοί Περιβάλλοντος κατέληξαν σε συμφωνία επί γενικής προσέγγισης σχετικά με τον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα, ανοίγοντας το δρόμο για διαπραγματεύσεις με το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.  Πριν από την τελική έγκριση του Κανονισμού για τον ευρωπαϊκό νόμο για το κλίμα, το Συμβούλιο, εκπροσωπούμενο από την Προεδρία του, και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο θα πρέπει να καταλήξουν σε πολιτική συμφωνία επί της πρότασης.

 20 Ιανουαρίου 2021