• Καδής: Το Στρατηγικό Σχέδιο της Κύπρου εναρμονίζεται πλήρως με το νέο αναπτυξιακό μοντέλο της Ε.Ε

Νέες προοπτικές για τον αγροτικό τομέα διανοίγονται μέσα από το Στρατηγικό Σχέδιο της Κύπρου για τη νέα Κοινή Αγροτική Πολιτική της Ε.Ε (ΚΑΠ), το οποίο αναμένεται να διασφαλίσει ποσά που προσεγγίζουν το μισό δισεκατομμύριο ευρώ, την πενταετία 2023-2027.

Το Στρατηγικό Σχέδιο για την ΚΑΠ, το οποίο εγκρίθηκε από το Υπουργικό Συμβούλιο, περιλαμβάνει εννέα στόχους και αναμένεται να κατατεθεί στην Ευρωπαϊκή Επιτροπή για διαβούλευση και έγκρισή του, πριν από το τέλος του 2022. Ειδικότερα, την πενταετία 2023-2027, αναμένεται να διατεθούν 461,9 εκατομμύρια ευρώ, από τα οποία τα 83,6 εκατομμύρια  αφορούν εθνική συνεισφορά. Σύμφωνα με τον προϋπολογισμό του Σχεδίου, ποσό 238,2 εκατομμυρίων ευρώ. θα διατεθεί ως άμεσες πληρωμές, 22 εκατομμύρια θα διατεθούν στις κοινές οργανώσεις αγοράς, ενώ ποσό που αγγίζει τα 201 εκατομμύρια ευρώ θα παραχωρηθεί μέσα από διάφορες παρεμβάσεις, στην αγροτική ανάπτυξη.

Παρουσιάζοντας το Σχέδιο σε συνέντευξη Τύπου στις 21 Δεκεμβρίου 2021, ο Υπουργός Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος, Κώστας Καδής, υπογράμμισε ότι το Στρατηγικό Σχέδιο της Κύπρου εναρμονίζεται πλήρως με το νέο αναπτυξιακό μοντέλο της Ε.Ε, όπως αυτό εκφράζεται από την Πράσινη Συμφωνία και τις επιμέρους πολιτικές, περιλαμβανομένων της «Στρατηγικής από το Αγρόκτημα στο Πιάτο», της «Στρατηγικής της Ε.Ε για τη Βιοποικιλότητα 2030» και του Σχεδίου Δράσης της Ε.Ε για την Κυκλική Οικονομία».

Ο κ. Καδής επεσήμανε ακόμη ότι το νέο Στρατηγικό Σχέδιο της Κύπρου μπορεί να συνεισφέρει ουσιαστικά στο όραμα του Υπουργείου για μια αειφόρο, ‘πράσινη’ και ‘καθαρή’ Κύπρο. «Μέσα από την εφαρμογή των αρχών της αειφόρου ανάπτυξης στη γεωργία και την κτηνοτροφία, την προστασία του περιβάλλοντος και τη διαχείριση των φυσικών μας πόρων, που θα οδηγεί στη δημιουργία νέων ευκαιριών απασχόλησης και στη βελτίωση της ποιότητας ζωής των πολιτών, η νέα ΚΑΠ θα συμβάλει καθοριστικά στην υλοποίηση των στόχων και των πολιτικών της Κυβέρνησης για περαιτέρω ανάπτυξη του αγροτικού τομέα», τόνισε ο Υπουργός Γεωργίας.

Αναφερόμενος στις προκηρύξεις του νέου Στρατηγικού Σχεδίου, ο Κώστας Καδής υπογράμμισε ότι «είναι διάχυτη η έμφαση στην πράσινη ανάπτυξη και την κυκλική οικονομία, στην προώθηση καινοτόμων δράσεων και δράσεων έξυπνης γεωργίας, στη στήριξη των νέων αγροτών, στην αναγνώριση των ιδιαιτεροτήτων των ορεινών περιοχών και γενικότερα στη διασφάλιση δίκαιου εισοδήματος για όλους τους παραγωγικούς κλάδους».

Ο αρμόδιος Υπουργός προχώρησε σε ανάλυση των εννέα στόχων του Στρατηγικού Σχεδίου ΚΑΠ 2023-2027 (βλέπε πιο κάτω). Σε αυτούς περιλαμβάνονται, μεταξύ άλλων,  στοχευμένες ενισχύσεις, όπως η αύξηση του ποσού ενίσχυσης στις ορεινές περιοχές, ενώ θα συνεχιστεί η προσπάθεια ενίσχυσης του ρόλου των Ομάδων/Οργανώσεων Παραγωγών στην αλυσίδα παραγωγής γεωργικών προϊόντων. Ιδιαίτερα σημαντικές, σύμφωνα με τον κ. Καδή, είναι οι προκηρύξεις για εισαγωγή νέου μέτρου αποκατάστασης του γεωργικού δυναμικού μετά από φυσικές καταστροφές, όπως επίσης και το ολοκληρωμένο πλαίσιο στήριξης δράσεων ενεργητικής προστασίας καλλιεργειών (αντιχαλαζικά, αντιβρόχινα συστήματα). Επιπλέον, ο κ. Καδής επεσήμανε την ανάγκη για συμβολή του αγροτικού τομέα στον μετριασμό των επιπτώσεων της κλιματικής αλλαγής και στην προσαρμογή της γεωργίας και της κτηνοτροφίας σε αυτήν.

Προτεραιότητα του Υπουργείου, συμπλήρωσε ο κ. Υπουργός, παραμένει η προσέλκυση νέων γεωργών και η διευκόλυνση της επιχειρηματικής ανάπτυξής τους στις αγροτικές περιοχές.  Σύμφωνα με το Σχέδιο, παρέχεται ευνοϊκό πλαίσιο ενισχύσεων για την εγκατάσταση νέων γεωργών στις ορεινές περιοχές, με υψηλότερα ποσά ενίσχυσης.

Οι 9 στόχοι του Στρατηγικού Σχεδίου

Οι εννέα στόχοι του Στρατηγικού Σχεδίου της Κύπρου - που αναφέρονται πιο κάτω και τους οποίους παρουσίασε ο Υπουργός Γεωργίας - συνδέονται και υποστηρίζονται από τον εγκάρσιο στόχο της τεχνολογικής αναβάθμισης, σε όλα τα επίπεδα, μέσω της  προώθησης, της κατάρτισης, της εκπαίδευσης και της εξειδίκευσης στον πρωτογενή τομέα, με ιδιαίτερη έμφαση στην περαιτέρω υποστήριξη και ανάπτυξη των συμβουλευτικών υπηρεσιών, της διάδοσης της γνώσης και της καινοτομίας. Όπως επισημαίνεται, εντός του 2022, θα επιδιωχθεί η οριστικοποίηση του Στρατηγικού Σχεδίου Κοινής Αγροτικής Πολιτικής 2023-2027, μέσω διαβουλεύσεων και αξιολόγησης του περιεχομένου του από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, με στόχο την έγκριση του, πριν από την 1^ηΙανουαρίου 2023.

Στόχος 1 - Υποστήριξη βιώσιμων γεωργικών εισοδημάτων και ανθεκτικότητας για τη στήριξη της επισιτιστικής ασφάλειας:

• Παροχή αναδιανεμητικής ενίσχυσης προς όφελος των μικρών και μεσαίων εκμεταλλεύσεων, για δικαιότερες άμεσες ενισχύσεις,
• Αύξηση ποσού ενίσχυσης στις ορεινές περιοχές,
• Ολοκληρωμένο πλαίσιο στήριξης δράσεων ενεργητικής προστασίας καλλιεργειών (αντιχαλαζικά, αντιβρόχινα συστήματα),
• Διατήρηση συνδεδεμένων ενισχύσεων στα αιγοπρόβατα.
• Εισαγωγή νέου μέτρου αποκατάστασης γεωργικού δυναμικού μετά από φυσικές καταστροφές.    

Στόχος 2 - Αύξηση της ανταγωνιστικότητας, εστιάζοντας κυρίως στην έρευνα, στην τεχνολογία και στην ψηφιοποίηση: 

• Ιδιαίτερη έμφαση σε νέες τεχνολογίες παραγωγής και τεχνολογίες «γεωργίας ακριβείας»,
• Μείωση του κόστους ενέργειας στις παραγωγικές μονάδες μέσω αξιοποίησης των ΑΠΕ,
• Αύξηση προϋπολογισμού για βελτίωση των οργανωμένων υποδομών στέγασης κτηνοτροφικών μονάδων και των παρεχόμενων σε αυτές υπηρεσιών,
• Αναθεώρηση/βελτίωση τρόπου εφαρμογής υφιστάμενου μέτρου συνεργασίας για προώθηση καινοτομιών (π.χ. υποβολή αίτησης σε μια φάση).

Στόχος 3 - Βελτίωση της θέσης των αγροτών στην αλυσίδα τροφίμων:

• Συνέχιση προσπάθειας ενίσχυσης του ρόλου των Ομάδων/Οργανώσεων Παραγωγών,
• Εφαρμογή Κοινών Οργανώσεων Αγοράς στους τομείς των Οπωροκηπευτικών, του Οίνου και του Μελιού,
• Διασύνδεση πρωτογενούς τομέα με τουρισμό και γαστρονομία,
• Προώθηση ηλεκτρονικού εμπορίου γεωργικών προϊόντων.

Στόχος 4 - Συμβολή στον μετριασμό της κλιματικής αλλαγής και στην προσαρμογή σε αυτήν, συμβολή στην παραγωγή βιώσιμών μορφών ενέργειας: 

• Χρηματοδότηση νέων έργων αξιοποίησης ανακυκλωμένου νερού για αντικατάσταση της χρήσης επιφανειακών και υπόγειων νερών,
• Διαχείριση κτηνοτροφικών αποβλήτων με αυξημένα μέγιστα ποσά ανά γεωργική εκμετάλλευση,
• Εισαγωγή νέου μέτρου για μείωση της αμμωνίας από τις κτηνοτροφικές εκμεταλλεύσεις,
• Συνέχιση δασικών παρεμβάσεων με βελτιωμένες πρόνοιες για τις δράσεις δάσωσης.

Στόχος 5 - Προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και της αποτελεσματικής διαχείρισης των φυσικών πόρων όπως είναι το νερό, το έδαφος και ο αέρας:

• Εισαγωγή νέας δράσης για μείωση απωλειών μεγάλων αρδευτικών δικτύων,
• Διευρυμένα οικονομικά κίνητρα για τοποθέτηση κομπόστας στις εκμεταλλεύσεις,
• Δημιουργία υποδομών κυκλικής οικονομίας (μικρές τοπικές υποδομές για διαχείριση γεωργικών αποβλήτων),
• Ενθάρρυνση συνεργασιών για προώθηση δράσεων και ευαισθητοποίηση των τοπικών κοινωνιών για θέματα ανακύκλωσης, κυκλικής οικονομίας,
• Εισαγωγή για πρώτη φορά αγροπεριβαλλοντικών παρεμβάσεων για θερμοκήπια (π.χ. ηλιοαπολύμανση).

Στόχος 6 - Συμβολή στην προστασία της βιοποικιλότητας, ενίσχυση των υπηρεσιών οικοσυστήματος και διατήρηση οικοτόπων:

• Αντισταθμιστικές ενισχύσεις στους γεωργούς για τήρηση υποχρεώσεων που προκύπτουν από τα διατάγματα περιοχών Natura 2000,
• Εισαγωγή νέας δράσης για τοποθέτηση και συντήρηση φωλιών για ανθρωποπούλια, με σκοπό τη βιολογική αντιμετώπιση των τρωκτικών,
• Ενθάρρυνση δημιουργίας και συντήρησης ξερολιθιών, μέσω αυξημένων ενισχύσεων.
• Εισαγωγή νέας δράσης για διατήρηση παλαιών αμπελώνων οινοπαραγωγής με γηγενείς ποικιλίες,
• Διατήρηση στοιχείων του τοπίου/νησίδες βιοποικιλότητας εντός των εκμεταλλεύσεων.

Στόχος 7 - Προσέλκυση νέων γεωργών και διευκόλυνση της επιχειρηματικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές:

• Εφαρμογή παρεμβάσεων για νέους γεωργούς και από τους δύο πυλώνες της ΚΑΠ,
• Ευνοϊκότερο πλαίσιο ενισχύσεων για την εγκατάσταση νέων γεωργών στις ορεινές περιοχές, με υψηλότερα ποσά ενίσχυση,
• Δυνατότητα εξασφάλισης χρηματοδότησης μέσα από τα εργαλεία πρόσβασης σε κεφάλαια που εφαρμόζει το Υπουργείο Οικονομικών,
• Δυνατότητες επιχειρηματικής ανάπτυξης που συνδέεται με τον πρωτογενή τομέα, μέσα από τις παρεμβάσεις των Ομάδων Τοπικής Δράσης.

Στόχος 8 - Προώθηση της απασχόλησης, της κοινωνικής ένταξης και της τοπικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές:

• Ανάπτυξη υποδομών και υπηρεσιών δημόσιων κοινωνικών παροχών, κατάρτισης και επιχειρηματικότητας στις αγροτικές περιοχές,
• Συστήματα διαχείρισης και ανακύκλωσης αποβλήτων συσκευασίας και κλαδευμάτων,
• Διαμόρφωση πλαισίου για ανάδειξη έξυπνων χωριών.

Στόχος 9 - Βελτίωση της ανταπόκρισης της γεωργίας της ΕΕ στις απαιτήσεις της κοινωνίας σχετικά με τα τρόφιμα και την υγεία. Προώθηση της ευημερίας των παραγωγικών ζώων:

• Δέσμευση για σημαντική αύξηση των εκμεταλλεύσεων και των εκτάσεων στη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία,
• Εισαγωγή νέου μέτρου για την ευημερία των χοίρων για αντιμετώπιση της πρακτικής κοψίματος των ουρών,
• Εισαγωγή νέου μέτρου για την μείωση της χρήσης αντιβιοτικών στη χοιροτροφία με καταβολή ενισχύσεων που συνδέεται με τις επιδόσεις.
• Εκσυγχρονισμός κτηνοτροφικών εκμεταλλεύσεων, προώθηση της ευημερίας των παραγωγικών ζώων, αύξηση της παραγωγικότητας.

4 Ιανουαρίου 2022