• Πρόεδρος Αναστασιάδης: Κίνητρα και στήριξη σε όποιον επιθυμεί να ασχοληθεί με τη γεωργία και την κτηνοτροφία - Στα σκαριά η δημιουργία του μητρώου αγροτών

Σε πέντε πυλώνες εκτείνεται το Στρατηγικό Σχέδιο της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) της Κύπρου, στο πλαίσιο του οποίου θα διατεθούν 454 εκατομμύρια ευρώ, από εθνικούς και ευρωπαϊκούς πόρους. Όπως ανέφερε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας Νίκος Αναστασιάδης, απευθύνοντας χαιρετισμό, στις 10 Ιανουαρίου 2023, κατά την παρουσίαση των επιδιώξεων της Κυβέρνησης, «το νέο Στρατηγικό Σχέδιο Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, το οποίο έχει πρόσφατα εγκριθεί από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, περιέχει δράσεις, παράλληλες με το «Κύπρος το αύριο» του Σχεδίου Ανθεκτικότητας, οι οποίες στοχεύουν:

1. Στην ενίσχυση της ανταγωνιστικότητας του αγροτικού τομέα
2. Στη διασφάλιση της αειφόρου διαχείρισης των φυσικών μας πόρων
3. Στην ηλικιακή ανανέωση του γεωργικού πληθυσμού
4. Στην αναβάθμιση των παρεχόμενων υπηρεσιών στην ύπαιθρο
5. Στην περαιτέρω τεχνολογική ανάπτυξη του αγροτικού τομέα και στη δημιουργία πρόσθετων θέσεων απασχόλησης 

Όπως επεσήμανε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης, «η Κοινή Αγροτική Πολιτική, που αποτελεί την πρώτη ολοκληρωμένη πολιτική που εφαρμόστηκε στην Ευρωπαϊκή Ένωση και καταλαμβάνει πέραν του 30% του συνολικού προϋπολογισμού της, δεν είναι επωφελής μόνο για τους αγρότες και τη γεωργική παραγωγή, αλλά επηρεάζει θετικά όλους τους ευρωπαίους πολίτες». Εξήγησε ότι «παράμετροι, όπως είναι η ασφάλεια και η υγεία των καταναλωτών, η ελαχιστοποίηση των αρνητικών επιπτώσεων της αγροτικής δραστηριότητας στο περιβάλλον, η συνεισφορά του αγροτικού τομέα στη διατήρηση της βιοποικιλότητας και ο περιορισμός της κλιματικής αλλαγής, βρίσκονται στον πυρήνα της νέας Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, με στόχους που υιοθετούνται τάχιστα και αποτελεσματικά από τη χώρα μας». 

Όπως ανέφερε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, «οι πόροι που θα διατεθούν στον αγροτικό τομέα μέσα από το νέο Στρατηγικό Σχέδιο, αλλά και μέσα από εθνικούς πόρους, παρέχουν κίνητρα και στήριξη σε όποιον επιθυμεί να ασχοληθεί με τη γεωργία και την κτηνοτροφία και να υλοποιήσει τις δράσεις και τα μέτρα που προσφέρονται», προσθέτοντας ότι «προς αυτή την κατεύθυνση στοχεύει και η δημιουργία του μητρώου αγροτών», διασφαλίζοντας το επάγγελμα του αγρότη και του κτηνοτρόφου. 

Παρουσιάζοντας το Στρατηγικό Σχέδιο της Κύπρου, ο αρμόδιος Υπουργός Κώστας Καδής επεσήμανε ότι «αντικατοπτρίζει πλήρως το όραμα του Υπουργείου Γεωργίας, Αγροτικής Ανάπτυξης και Περιβάλλοντος για το μέλλον της κυπριακής γεωργίας και των αγροτικών μας περιοχών». Πρόσθεσε ότι «είναι απόλυτα προσαρμοσμένο στις νέες προκλήσεις που έχουν αναδειχθεί το τελευταίο διάστημα και παρέχει ουσιαστική συνεισφορά στην εξυπηρέτηση των εθνικών στόχων που έχουν τεθεί στην Πράσινη Συμφωνία». 

Ο Υπουργός Γεωργίας σημείωσε επίσης ότι «το Στρατηγικό Σχέδιο είναι προϊόν ευρείας διαβούλευσης με την κοινωνία, τις αγροτικές οργανώσεις, την ακαδημαϊκή και ερευνητική κοινότητα, τους παραγωγικούς κλάδους και τους περιβαλλοντικούς φορείς», παραπέμποντας στους εννέα στόχους της ΚΑΠ:

1. Υποστήριξη βιώσιμων γεωργικών εισοδημάτων και ανθεκτικότητας για τη στήριξη της επισιτιστικής ασφάλειας.
2. Αύξηση της ανταγωνιστικότητας, με έμφαση στην έρευνα και τον ψηφιακό μετασχηματισμό.
3. Βελτίωση της θέσης των αγροτών στην αλυσίδα τροφίμων.
4. Η συμβολή στον μετριασμό των επιπτώσεων από την κλιματική αλλαγή.
5. Προώθηση της βιώσιμης ανάπτυξης και της αποτελεσματικής διαχείρισης των φυσικών πόρων.
6. Συμβολή στη διατήρηση της βιοποικιλότητας και των οικοτόπων. 
7. Προσέλκυση νέων γεωργών και η διευκόλυνση της επιχειρηματικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές. 
8. Προώθηση της απασχόλησης, της κοινωνικής ένταξης και της τοπικής ανάπτυξης στις αγροτικές περιοχές. 
9. Βελτίωση της ανταπόκρισης της γεωργίας στις απαιτήσεις της κοινωνίας σχετικά με τα τρόφιμα και την υγεία. 

Προχωρώντας ένα βήμα παραπέρα, ο Υπουργός Γεωργίας Κώστας Καδής, προέβη σε ειδική αναφορά των σημαντικότερων δράσεων του Στρατηγικού Σχεδίου της Κύπρου, δίνοντας το στίγμα προθέσεων της Κυβέρνησης: 

• Για αποκατάσταση του γεωργικού δυναμικού από φυσικές καταστροφές.
• Για μείωση του κόστους ενέργειας, μέσω αξιοποίησης Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας.
• Για περαιτέρω ενίσχυση του ρόλου των Ομάδων/Οργανώσεων Παραγωγών.
• Για χρηματοδότηση νέων έργων αξιοποίησης ανακυκλωμένου νερού για μείωση της χρήσης επιφανειακών και υπόγειων υδάτων.
• Για περαιτέρω μείωση απωλειών των μεγάλων αρδευτικών δικτύων.
• Για αντισταθμιστικές ενισχύσεις στους γεωργούς για τήρηση υποχρεώσεων έναντι διαταγμάτων περιοχών Natura 2000.
• Για εφαρμογή παρεμβάσεων για νέους γεωργούς.
• Για δημιουργία ευνοϊκότερου πλαισίου ενισχύσεων για την εγκατάσταση νέων γεωργών στις ορεινές περιοχές.
• Για δέσμευση δημιουργίας συνθηκών σημαντικής αύξησης των εκμεταλλεύσεων και των εκτάσεων στη βιολογική γεωργία και κτηνοτροφία.

Απολογισμός δεκαετίας με παροχές 750 εκατ. ευρώ 

Προβαίνοντας σε απολογισμό της τελευταίας δεκαετίας και παραθέτοντας αριθμούς, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης υπογράμμισε ότι «οι ευρωπαϊκοί πόροι της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής (ΚΑΠ) αξιοποιούνται από την Κύπρο στον μέγιστο δυνατό βαθμό, εξασφαλίζοντας πλήρη απορρόφηση των διαθέσιμων κονδυλίων». Όπως ανέφερε, «το γεγονός αυτό επιβεβαιώνει το ιδιαίτερο ενδιαφέρον που επέδειξε και επιδεικνύει η Κυβέρνηση για τους αγρότες, τη βιώσιμη ανάπτυξη της υπαίθρου και τη βελτίωση της ποιότητας ζωής των κατοίκων της». Σύμφωνα με τον πρόεδρο της Δημοκρατίας, «είναι χαρακτηριστικό ότι, κατά τη διάρκεια της δεκαετούς διακυβέρνησής μας διοχετεύτηκε προς τους αγρότες, μέσω της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, ποσό που ξεπερνά τα 750 εκατομμύρια ευρώ».

Παράλληλα, επεσήμανε ο κ. Αναστασιάδης, «έχουμε εφαρμόσει και μια σειρά εθνικών σχεδίων ενίσχυσης του αγροτικού κόσμου, τα οποία αποτέλεσαν σημαντικό στήριγμα στην προσπάθεια των γεωργών και κτηνοτρόφων να αντεπεξέλθουν στις δύσκολες συνθήκες που προέκυψαν τα τελευταία χρόνια».  Ενδεικτικά, σημείωσε ότι σε σχέση με τις επιπτώσεις της πανδημίας του κορωνοϊού και της εισβολής της Ρωσίας στην Ουκρανία, εγκρίθηκαν από το Υπουργικό Συμβούλιο πακέτα στοχευμένων μέτρων οικονομικής στήριξης που ξεπερνούν τα 50 εκατομμύρια ευρώ.  «Επιπρόσθετα, μέσω της νέας πολιτικής αναπλήρωσης της απώλειας του αγροτικού εισοδήματος με τη λειτουργία του Ταμείου Διαχείρισης Κινδύνων στον Αγροτικό Τομέα, χορηγήθηκαν, από τον Αύγουστο του 2019 μέχρι και σήμερα, αποζημιώσεις ύψους 32 εκατομμυρίων ευρώ σε αγρότες που είχαν υποστεί ζημιές από θεομηνίες και ακραία καιρικά φαινόμενα». 

Ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε ακόμη ότι «από το 2013 μέχρι και τον Αύγουστο του 2019, που υπήρξε η αναθεώρηση του ασφαλιστικού σχεδίου, χορηγήθηκαν, για τους ίδιους λόγους, 20 περίπου εκατομμύρια ευρώ, μέσω του σχεδίου γεωργικής ασφάλισης». 

Πρόσθεσε δε ότι «μεγάλη σημασία δόθηκε και στην ανάδειξη της μοναδικότητας των κυπριακών προϊόντων, με την καταχώρισή τους στους καταλόγους γεωγραφικών ενδείξεων της Ευρωπαϊκής Ένωσης», κάνοντας ιδιαίτερη αναφορά στο χαλούμι. 

Παράλληλα, σημείωσε ότι «χαρακτηριστική της σημασίας που δίνει η Κυβέρνηση στον αγροτικό τομέα είναι και η συμπερίληψη στο Εθνικό Σχέδιο «Κύπρος το αύριο», πέραν της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής, σημαντικού αριθμού έργων και μεταρρυθμίσεων που αναμένεται να έχουν θετική επίδραση στην αγροτική δραστηριότητα του τόπου μας, συνολικής αξίας άνω των 75 εκατομμυρίων ευρώ: 

• Έργα μεταρρύθμισης του γενικότερου συστήματος διαχείρισης υδάτων αξίας άνω των 35 εκατομμυρίων ευρώ,
•  Δημιουργία μονάδας διαχείρισης κτηνοτροφικών αποβλήτων και ζωικών υποπροϊόντων αξίας 30 εκατομμυρίων ευρώ,
• Πρόγραμμα γενετικής βελτίωσης των αιγοπροβάτων της Κύπρου αξίας 5 εκατομμυρίων ευρώ, και
• Σχέδιο παρακολούθησης και μείωσης εκπομπών διοξειδίου του άνθρακα στον γεωργικό τομέα αξίας 4 εκατομμυρίων ευρώ. 

Καταλήγοντας, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης διευκρίνισε ότι στα πιο πάνω ποσά «δεν συνυπολογίζονται οι ετήσιες δαπάνες του προϋπολογισμού ή τα κονδύλια που προέρχονται από τα Ταμεία της Κοινής Αγροτικής Πολιτικής».

Συμβούλιο Ε.Ε: Δικαιότερη και πιο πράσινη γεωργική πολιτική 

Το Συμβούλιο ενέκρινε επίσημα την κοινή γεωργική πολιτική για την περίοδο 2023-2027, τον Δεκέμβριο του 2021, δρομολογώντας την πλήρη εφαρμογή της, το 2023. Όπως αναφέρεται σε γραπτή ανακοίνωση του Συμβουλίου, «η νέα νομοθεσία ανοίγει τον δρόμο για μια κοινή γεωργική πολιτική πιο δίκαιη, πιο πράσινη και βασισμένη περισσότερο στις επιδόσεις, η οποία επιδιώκει να εξασφαλίσει ένα βιώσιμο μέλλον για τους ευρωπαίους γεωργούς, να παρέχει πιο στοχευμένη στήριξη σε μικρότερες γεωργικές εκμεταλλεύσεις και να προσφέρει μεγαλύτερη ευελιξία στα κράτη μέλη ώστε τα ίδια να προσαρμόσουν τα μέτρα στις τοπικές συνθήκες». 

Σημειώνεται ότι η διαδικασία μεταρρύθμισης της κοινής γεωργικής πολιτικής ξεκίνησε το 2018, όταν η Κομισιόν δημοσίευσε την αρχική της πρόταση. Τον Οκτώβριο του 2020 το Συμβούλιο και το Ευρωκοινοβούλιο καθόρισαν τις διαπραγματευτικές τους θέσεις, δρομολογώντας εννέα μήνες διαπραγματεύσεων που κατέληξαν τελικά σε πολιτική συμφωνία τον Ιούνιο του 2021. 

Όπως αναφέρεται στην ανακοίνωση του Συμβουλίου, βασικό στοιχείο της νέας πολιτικής είναι «η εισαγωγή στρατηγικών σχεδίων σε επίπεδο κρατών μελών, τα οποία επιτρέπουν στις εθνικές κυβερνήσεις να προσαρμόζουν τις διατάξεις της κοινής γεωργικής πολιτικής στις ανάγκες των γεωργικών κοινοτήτων τους σε συνεργασία με τις τοπικές αρχές και τους ενδιαφερόμενους φορείς». Η νέα πολιτική είναι επίσης η πλέον φιλόδοξη από περιβαλλοντική άποψη μέχρι τώρα, δεδομένου ότι το ένα τέταρτο των άμεσων ενισχύσεων προορίζεται για πρακτικές πράσινης γεωργίας. Επιπλέον, είναι η πρώτη κοινή γεωργική πολιτική που περιλαμβάνει μια κοινωνική διάσταση η οποία αποσκοπεί στην εξασφάλιση κατάλληλων συνθηκών απασχόλησης για τους εργαζόμενους σε γεωργικές εκμεταλλεύσεις. 

Τονίζεται ακόμη ότι η κοινή γεωργική πολιτική αντιπροσωπεύει περίπου το ένα τρίτο του προϋπολογισμού της ΕΕ και έχει τρεις βασικούς στόχους: 

• να παρέχει ασφαλή τρόφιμα σε προσιτές τιμές στους πολίτες της Ε.Ε
• να εξασφαλίζει στους γεωργούς δίκαιο βιοτικό επίπεδο
• να διαφυλάσσει τους φυσικούς πόρους και να προστατεύει το περιβάλλον».

21 Ιανουαρίου 2023