• Η Λευκωσία διασφάλισε τα κεκτημένα της περιλαμβανομένου και του δικαιώματος άσκησης βέτο

Νέα παράταση παίρνει εντός της Ε.Ε η «θετική ατζέντα» της Τουρκίας και ειδικότερα, το μείζον θέμα της ενδεχόμενης αναβάθμισης της Τελωνειακής Ένωσης της χώρας.  Τα 27 κράτη-μέλη δεν έλαβαν απόφαση στη Σύνοδο Κορυφής (24-25 Ιουνίου), αφήνοντας ανοικτό το ζήτημα της αναβάθμισης της Τελωνειακής Ένωσης.   Στο πλαίσιο των Συμπερασμάτων που εκδόθηκαν, η Κυπριακή Δημοκρατία διασφάλισε τη διατήρηση του «καθοδηγητικού» ρόλου του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, ο οποίος προϋποθέτει τη λήψη ομόφωνης απόφασης και συνεπώς διατηρεί αναλλοίωτο το δικαίωμα αρνησικυρίας (βέτο) των κρατών-μελών, κάτι που επεσήμανε και ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.

Μιλώντας στο πλαίσιο συνέντευξης Τύπου, μετά την ολοκλήρωση των εργασιών της διήμερης Συνόδου, ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας ανέφερε χαρακτηριστικά ότι «προκειμένου να υπάρξει η όποια προοπτική εκσυγχρονισμού της Τελωνειακής Ένωσης – και το σημειώνω - θα πρέπει η Τουρκία να υλοποιήσει τις απορρέουσες υποχρεώσεις έναντι του συνόλου των κρατών-μελών της Ε.Ε, συμπεριλαμβανομένης της Κύπρου. Συνεπώς», εξήγησε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, «η συζήτηση για τυχόν εκσυγχρονισμό της Τελωνειακής Ένωσης μετατίθεται για το μέλλον και υπό την πιο πάνω προϋπόθεση, ενώ πρόσθετα σημειώνεται πως απαιτείται ομοφωνία σε επίπεδο Ευρωπαϊκού Συμβουλίου, για τα όποια περαιτέρω βήματα στο θέμα της Τελωνειακής Ένωσης».

Προβαίνοντας σε ανάλυση των Συμπερασμάτων, ο Πρόεδρος Αναστασιάδης εξέφρασε «ικανοποίηση»  για την αλληλεγγύη και τη στήριξη των θέσεων της Κυπριακής Δημοκρατίας, όπως αποτυπώνεται στο υιοθετηθέν κείμενο, επισημαίνοντας πέντε ακόμη σημεία, τα οποία διασφαλίζουν τις θέσεις της Λευκωσίας:

• «Επαναλαμβάνεται η αμετάκλητη προσήλωση της Ε.Ε. στην επίλυση του Κυπριακού προβλήματος, στη βάση της δικοινοτικής, διζωνικής ομοσπονδίας με πολιτική ισότητα, σύμφωνα με τα σχετικά ψηφίσματα των Ηνωμένων Εθνών και του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, με ρητή αναφορά στο ψήφισμα 1251, απορρίπτοντας έτσι τη θέση της τουρκικής πλευράς, και μιλώ και της τουρκοκυπριακής βεβαίως, για τη λύση δύο κρατών».

• «Τονίζεται η σημασία διατήρησης του καθεστώτος των Βαρωσίων και καλείται η Τουρκία να επιδείξει σεβασμό στα σχετικά ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ αλλά και να αποφύγει οποιεσδήποτε ενέργειες που θα έρχονται σε αντίθεση με τα ψηφίσματα 550 και 789».

• Καταγράφεται το στρατηγικό ενδιαφέρον της Ένωσης για ένα σταθερό και ασφαλές περιβάλλον στην ανατολική Μεσόγειο, σημειώνοντας πως η αποκλιμάκωση θα πρέπει να διατηρηθεί, σύμφωνα με τη Δήλωση της 25ης Μαρτίου 2021.  Δηλαδή, να είναι μια σταθερή και όχι επίκαιρη χάριν σκοπιμοτήτων αποκλιμάκωση των εκνόμων ενεργειών είτε στο Αιγαίο είτε στην Αποκλειστική Οικονομική Ζώνη της Κύπρου όσον αφορά τη θάλασσα, είτε των έκνομων ενεργειών όσον αφορά το καθεστώς της Αμμοχώστου στο έδαφος».  Ο Πρόεδρος Αναστασιάδης επεσήμανε ότι «είναι μια δήλωση, με την οποία ρητά αναφέρεται πως σε περίπτωση που η Τουρκία προβεί εκ νέου σε κλιμάκωση μέσω παράνομων ή μονομερών ενεργειών, η Ένωση θα μπορέσει να χρησιμοποιήσει τα μέσα και τις επιλογές που έχει στη διάθεση της – την εργαλειοθήκη δηλαδή - για να υπερασπιστεί τα συμφέροντα της ιδίας, αλλά και των κρατών-μελών», που όπως είπε, απορρέει από τα Συμπεράσματα της 25ης Μαρτίου 2021.

• Επαναλαμβάνεται πως η Ε.Ε. είναι έτοιμη να συζητήσει με την Τουρκία για ενίσχυση τομέων κοινού ενδιαφέροντος, όπως η δημόσια υγεία, η μετανάστευση, η κλιματική αλλαγή, η πάταξη της τρομοκρατίας και περιφερειακά θέματα όπως για παράδειγμα, το θέμα της Λιβύης, το Νακόρνο Καραμπάχ κ.ο.κ, σύμφωνα πάντα με τις προϋποθέσεις που περιέχονται σε προηγούμενα Συμπεράσματα του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. 

• Καλείται η Επιτροπή όπως υποβάλει πρόταση στο Συμβούλιο για τη χρηματοδότηση Σύρων εκτοπισθέντων στις χώρες φιλοξενίας τους, όπως η Τουρκία, ο Λίβανος, η Ιορδανία και άλλες χώρες της περιοχής, στη βάση της Δήλωσης του Μαρτίου και στο πλαίσιο πάντα της συνολικής μεταναστευτικής πολιτικής της Ένωσης. Τα πιο πάνω και πάλι υπό την προϋπόθεση της πλήρους εφαρμογής της Δήλωσης Ε.Ε. – Τουρκίας του 2016, η οποία θα πρέπει να εφαρμοστεί αδιακρίτως προς όλα τα κράτη μέλη, συμπεριλαμβανομένης βεβαίως και της Κυπριακής Δημοκρατίας», είπε ο Πρόεδρος Αναστασιάδης.  

 «Καταληκτικά», είπε ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, «η ανάπτυξη μιας αμοιβαίας επωφελούς σχέσης μεταξύ της Τουρκίας και της Ένωσης, κάτι που και η Κυπριακή Δημοκρατία οφείλω να πω επιδιώκει, εναπόκειται στην ίδια την Τουρκία».

28 Ιουνίου 2021