- Προσήλωση Ε.Ε στην επίτευξη λύσης στο πλαίσιο διζωνικής δικοινοτικής ομοσπονδίας
Η Ευρωπαϊκή Ένωση επιστρατεύει για πρώτη φορά υποδείξεις προς την Τουρκία να σταματήσει τις όποιες ενέργειες οδηγούν σε αναβάθμιση του ψευδοκράτους, στο πλαίσιο των Συμπερασμάτων για τη διεύρυνση της Ε.Ε, που υιοθετήθηκαν στις 13 Δεκεμβρίου 2022. Παράλληλα, η Ε.Ε που επικαλείται και τα σχετικά ψηφίσματα του Σ.Α ΟΗΕ, επαναλαμβάνει την πάγια θέση της για λύση Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας στο Κυπριακό, παραπέμποντας παράλληλα και στην ευρωπαϊκή διάσταση, με ιδιαίτερες αναφορές τόσο στο κεκτημένο, όσο και στις αρχές επί των οποίων έχει θεμελιωθεί η Ε.Ε.
Το Υπουργείο Εξωτερικών, σε γραπτή ανακοίνωση, σημειώνει «ως σημαντικό καινοτόμο στοιχείο των Συμπερασμάτων» διεύρυνσης της Ε.Ε, «την έκκληση προς την Άγκυρα να σταματήσει τις όποιες ενέργειες θα μπορούσαν δυνητικά να οδηγήσουν σε αναβάθμιση του ψευδοκράτους και ως εκ τούτου είναι αντίθετες με τα Ψηφίσματα 541 και 550». Το ΥΠΕΞ υπογραμμίζει ότι «η εν λόγω αναφορά περιλαμβάνεται για πρώτη φορά σε Συμπεράσματα της Ε.Ε και κρίνεται ως βαρύνουσας σημασίας υπό το φως των προσπαθειών της Τουρκίας για αναβάθμιση του καθεστώτος της αποσχιστικής οντότητας».
Παράλληλα, το Υπουργείο Εξωτερικών διαπιστώνει ότι «τα Συμπεράσματα είναι ιδιαίτερα επικριτικά προς την Τουρκία, ενώ επιβεβαιώνουν την προσήλωση της Ε.Ε στην εξεύρεση μιας συνολικής διευθέτησης του Κυπριακού στη βάση της συμφωνημένης μορφής της Διζωνικής Δικοινοτικής Ομοσπονδίας, σύμφωνα με τα σχετικά Ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ, συμβατή με το ευρωπαϊκό κεκτημένο και τις αρχές στις οποίες εδράζεται η Ε.Ε». Προσθέτει δε ότι «τα Συμπεράσματα καλούν μάλιστα την Τουρκία να συμβάλει προς αυτή την κατεύθυνση».
Σύμφωνα με το ΥΠΕΞ, «ιδιαίτερα σημαντικές κρίνονται και οι αναφορές στο Βαρώσι, καθώς και πάλι καταδικάζονται οι παράνομες ενέργειες και καλείται η Άγκυρα να αναστρέψει τα τετελεσμένα που επιχειρεί να επιβάλει εντός της περίκλειστης περιοχής και να σεβαστεί πλήρως τα ψηφίσματα του Συμβουλίου Ασφαλείας 550, 789, 1251».
Επιπρόσθετα, καταγράφονται οι τελευταίες αποφάσεις του Ευρωπαϊκού Συμβουλίου σχετικά με την κατάσταση στην ανατολική Μεσόγειο, περιλαμβανόμενης και αυτής του Ιουνίου 2022, στο πλαίσιο της οποίας, οι Ευρωπαίοι ηγέτες εξέφρασαν εκ νέου την ανησυχία τους για τις συνεχιζόμενες προκλητικές κινήσεις και την υβριδική ρητορική της Άγκυρας κατά κρατών μελών. Παράλληλα, καλείται η Τουρκία για μια ακόμη φορά να υλοποιήσει όλες τις κυπρογενείς της υποχρεώσεις, ήτοι αναγνώριση της Κυπριακής Δημοκρατίας, εξομάλυνση σχέσεων, επέκταση Πρόσθετου Πρωτοκόλλου για την Τελωνειακή Ένωση.
Σε ό,τι αφορά στο μεταναστευτικό, το Συμβούλιο υπενθυμίζει τις υποχρεώσεις της Τουρκίας - ως καταγράφονται και από το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο - να εφαρμόσει πλήρως και χωρίς διακρίσεις τη Δήλωση Ε.Ε – Τουρκίας του 2016 για το μεταναστευτικό έναντι και της Κυπριακής Δημοκρατίας. Επίσης, σημαντικό νέο στοιχείο των Συμπερασμάτων αποτελεί η αναφορά στην υποχρέωση της Τουρκίας να ευθυγραμμίσει την πολιτική θεωρήσεών της με αυτήν της Ε.Ε.
Ως εκ των πιο πάνω αναφορών, το Υπουργείο Εξωτερικών «εκφράζει ικανοποίηση για την υιοθέτηση του κειμένου Συμπερασμάτων του Συμβουλίου της Ε.Ε για τη διεύρυνση», τονίζοντας ότι «το Συμβούλιο καταγράφει με ακρίβεια και ευστοχία την κατάσταση πραγμάτων σε σχέση με την Τουρκία, υπογραμμίζοντας την παντελή απουσία προόδου ως προς την ενταξιακή της διαδικασία», ενώ παράλληλα, «επαναλαμβάνει τις ευθύνες και υποχρεώσεις που απορρέουν από τις κυπρογενείς της υποχρεώσεις».
Αξιοσημείωτο είναι ότι το Συμβούλιο εκφράζει, επίσης, την έντονη απογοήτευση της Ε.Ε για τη μη ευθυγράμμιση της Τουρκίας με τα περιοριστικά μέτρα της Ε.Ε κατά της Ρωσίας αλλά και με τη γενικότερη απομάκρυνση και συγκρουόμενη πολιτική της Άγκυρας από την υιοθέτηση των πολιτικών προτεραιοτήτων της Ένωσης, κυρίως αυτών που εμπίπτουν στο πλαίσιο της Κοινής Εξωτερικής Πολιτικής και Πολιτικής Ασφαλείας.
Καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας στη Βοσνία Ερζεγοβίνη
Σε γραπτή ανακοίνωση το Συμβούλιο αναφέρει ότι συνέστησε όπως χορηγηθεί καθεστώς υποψήφιας προς ένταξη χώρας στη Βοσνία Ερζεγοβίνη, το οποίο επικυρώθηκε από τη Σύνοδο Κορυφής, με την προϋπόθεση ότι θα ληφθούν τα μέτρα που ορίζει η Επιτροπή στη σύστασή της για να ενισχυθούν το κράτος δικαίου, η πάταξη της διαφθοράς και του οργανωμένου εγκλήματος, η διαχείριση της μετανάστευσης και τα θεμελιώδη δικαιώματα.
Όπως αναφέρεται στη γραπτή ανακοίνωση του Συμβουλίου, «η πολιτική διεύρυνσης της Ε.Ε αποτελεί ισχυρή βάση για την ειρήνη, τη δημοκρατία, την ευημερία, την ασφάλεια και τη σταθερότητα στην ήπειρό μας». Επισημαίνεται ακόμη ότι «η Ε.Ε θα συνεχίσει να στηρίζει την Ουκρανία στην πορεία της προς τη μελλοντική προσχώρησή της στην Ε.Ε».
30/01/2023
