Ο Γενικός Διευθυντής του Υφυπουργείου Έρευνας, Καινοτομίας και Ψηφιακής Πολιτικής, Δρ. Στέλιος Χειμώνας συμμετείχε στις εργασίες του Συμβουλίου Έρευνας και πολιτικής του Διαστήματος της ΕΕ, που πραγματοποιήθηκε σήμερα στις Βρυξέλλες.

Κατά τη διάρκεια των εργασιών του Συμβουλίου διεξήχθη συζήτηση προσανατολισμού για τα θέματα Έρευνας, με επίκεντρο το ρόλο της Επιστήμης στη διαμόρφωση πολιτικής σε όλους του τομείς της οικονομίας και της κοινωνίας γενικότερα. Στις τοποθετήσεις τους, οι ‘27’ αναφέρθηκαν στις κυριότερες προκλήσεις που αντιμετωπίζουν και στις βέλτιστες πρακτικές που εφαρμόζουν στις χώρες τους, όσο αφορά την προώθηση της Επιστήμης τόσο σε επίπεδο πολιτικής όσο και γενικότερα. Αντάλλαξαν, επίσης, απόψεις αναφορικά με τη διαμόρφωση πρωτοβουλιών και προώθηση δράσεων σε ευρωπαϊκό επίπεδο, όπως οικονομική και τεχνική υποστήριξη των κρατών μελών για το εν λόγω θέμα.

Σε παρέμβασή του, ο Δρ. Χειμώνας χαιρέτησε τη διαμόρφωση του σχετικού εγγράφου εργασίας από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και παρουσίασε τις πρωτοβουλίες και δράσεις που έχουν αναληφθεί στην Κύπρο για προώθηση της Επιστήμης και τη διαμόρφωση κουλτούρας Έρευνας και Καινοτομίας.  Αναφέρθηκε επίσης, στην οριζόντια διάσταση της Έρευνας και Καινοτομίας και στη σημασία της για τη χάραξη και υλοποίηση τομεακών πολιτικών, με έμφαση στις προτεραιότητες που σχετίζονται με την Ψηφιακή και Πράσινη Μετάβαση.  Στην Κύπρο, επεσήμανε, η αξιοποίηση της Επιστήμης στη διαμόρφωση πολιτικών προωθείται μέσω των δομών του εθνικού Συστήματος Διακυβέρνησης για την Έρευνα και Καινοτομία, και συγκεκριμένα μέσω του θεσμού του Επικεφαλής Επιστήμονα, του Εθνικού Συμβουλίου Έρευνας και Καινοτομίας και μέσω της Επιτροπής Συντονιστών Έρευνας και Καινοτομίας των Υπουργείων. Όπως εξήγησε, τόσο ο Επικεφαλής Επιστήμονας, όσο και η Επιτροπή Συντονιστών, στην οποία εκπροσωπούνται όλα τα Υπουργεία/Υφυπουργεία, υποστηρίζουν τη διαμόρφωση πολιτικών και την προβολή των ικανοτήτων Έρευνας και Καινοτομίας στους φορείς χάραξης πολιτικής. Ο Δρ. Χειμώνας αναφέρθηκε επίσης, στις διαδικασίες της Ευρωπαϊκής Επιτροπής για τη διαμόρφωση επιστημονικά εμπεριστατωμένων πολιτικών και κάλεσε την Επιτροπή να διευκολύνει την ανταλλαγή τεχνογνωσίας και καλών πρακτικών για την αξιοποίηση της Επιστήμης στη διαμόρφωση πολιτικής, μέσω της διοργάνωσης υψηλού επιπέδου συναντήσεων και άλλων κοινών εκπαιδευτικών συναντήσεων για τα κράτη μέλη.  

Στη συνέχεια, ο Δρ Χειμώνας στήριξε την ανάληψη πρωτοβουλίας από την Ισπανική Προεδρία του Συμβουλίου της ΕΕ (2^ο εξάμηνο του 2023) για συνέχιση της Ευρω-Μεσογειακής Σύμπραξης “PRIMA” μετά το 2024, σημειώνοντας ότι η Ευρω-Μεσογειακή Συνεργασία αποτελεί προτεραιότητα για τη χώρα μας.

Το Συμβούλιο υιοθέτησε επίσης, Συμπεράσματα για τις Ερευνητικές Υποδομές τα οποία αναδεικνύουν την ανάγκη για μακροπρόθεσμες, βιώσιμες επενδύσεις, εντός του ευρωπαϊκού οικοσυστήματος Ερευνητικών Υποδομών. Επιπρόσθετα, υιοθετήθηκαν Συμπεράσματα και για το Νέο Θεματολόγιο Ευρωπαϊκής Καινοτομίας, το οποίο στοχεύει στη βιώσιμη ανάκαμψη, στην επιτάχυνση της Ψηφιακής και Πράσινης μετάβασης καθώς και στην τεχνολογική κυριαρχία της Ευρώπης. Υιοθετήθηκε επίσης Σύσταση του Συμβουλίου για τις κατευθυντήριες αρχές αξιοποίησης της γνώσης.

Όσον αφορά τα θέματα πολιτικής του Διαστήματος, διεξήχθη συζήτηση προσανατολισμού για την εκμετάλλευση των διαστημικών δεδομένων της ΕΕ. Ειδικότερα, οι ‘27’ αντάλλαξαν απόψεις σε σχέση με τους τρόπους καλύτερης και πιο ευρείας διαχείρισης και αξιοποίησης των διαστημικών δεδομένων και υπηρεσιών της ΕΕ στις αγορές, καθώς και την προώθηση κοινοτικών και εθνικών πολιτικών. Ιδιαίτερη έμφαση δόθηκε στα θέματα συντονισμού μεταξύ της ΕΕ και των κρατών μελών, καθώς και σε σχέση με τα ρυθμιστικά και διοικητικά εμπόδια που παρεμποδίζουν την υιοθέτηση των διαστημικών υπηρεσιών της ΕΕ, σε ευρωπαϊκό ή εθνικό επίπεδο.

Σε παρέμβασή του, ο Δρ. Χειμώνας, ενημέρωσε τους εταίρους μας ότι η Κυπριακή Δημοκρατία δεν μπόρεσε να γίνει μέλος της EUMETSAT λόγω άρνησης της Τουρκίας (που είναι ήδη μέλος του οργανισμού) να εγκρίνει την αίτησή της, εμποδίζοντας έτσι την πλήρη πρόσβαση της Κύπρου στα σχετικά δεδομένα.  Σε αυτό το πλαίσιο, κάλεσε την ΕΕ - η οποία χρηματοδοτεί την EUMETSAT μέσω της συμβολής της στην ανάπτυξη του Προγράμματος Copernicus - να προβεί σε άμεσες ενέργειες έτσι ώστε η Κύπρος, ένα κράτος μέλος της Ένωσης, να μην υφίσταται αυτής της διάκρισης.