Η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως κα Έμιλυ Γιολίτη συμμετείχε στις εργασίες του Συμβουλίου Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων της ΕΕ, το οποίο πραγματοποιήθηκε στο Λουξεμβούργο στις 7-8 Ιουνίου 2021.
Κατά την πρώτη ημέρα των εργασιών, στο πλαίσιο των γενικότερου διαλόγου που διεξάγεται σε επίπεδο ΕΕ σε σχέση με το κράτος δικαίου, οι Υπουργοί Δικαιοσύνης είχαν την ευκαιρία να ανταλλάξουν απόψεις αναφορικά με τη λειτουργία των εισαγγελικών αρχών και τις προκλήσεις που αντιμετωπίζουν στη διεκπεραίωση του έργου τους. Συγκεκριμένα, κατά τη διάρκεια της συζήτησης, οι ‘27’ επικεντρώθηκαν σε τρία θέματα - την ανεξαρτησία των εισαγγελέων από την εκτελεστική εξουσία, την ψηφιοποίηση της δικαιοσύνης και τη διασφάλιση στελέχωσης των αρχών με τους κατάλληλους ανθρώπινους και οικονομικούς πόρους.
Σε παρέμβασή της, η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως τόνισε τη σημασία διασφάλισης των βασικών εχέγγυων που μια ανεξάρτητη και αποτελεσματική Εισαγγελική Αρχή θα πρέπει να έχει για να συνδράμει ουσιαστικά στην απονομή της δικαιοσύνης. Σε αυτό το πλαίσιο και αναφερόμενη στις προκλήσεις, επεσήμανε ιδιαίτερα την ανάγκη κατοχύρωσης της ανεξαρτησίας και ενδυνάμωσης της αυτονομίας των Εισαγγελικών Αρχών, ιδιαίτερα της οικονομικής τους αυτονομίας, από την εκτελεστική και νομοθετική εξουσία. Την ίδια ώρα, υπογράμμισε ότι οι Εισαγγελικές Αρχές θα πρέπει να έχουν στη διάθεσή τους επαρκή και σύγχρονα μέσα και υποδομή, ιδιαίτερα για να είναι σε θέση να ανταποκριθούν στον αυξανόμενο φόρτο εργασίας και στις νέες μορφές εγκλήματος. Η κα Γιολίτη αναφέρθηκε και στην ανάγκη εκσυγχρονισμού και αναθεώρησης απαρχαιωμένων νομοθεσιών και οργάνωσης, αλλά και στη σημασία εισαγωγής της ηλεκτρονικής δικαιοσύνης και της διαρκούς εκπαίδευσης του προσωπικού.
Το Συμβούλιο υιοθέτησε, επίσης, κοινή προσέγγιση για το εφαρμοστέο δίκαιο σε περίπτωση εκχώρησης απαιτήσεων σε τρίτους καθώς και για τη λειτουργία ψηφιακού συστήματος επικοινωνίας σε διασυνοριακές αστικές και ποινικές υποθέσεις.
Στο επίκεντρο των συζητήσεων κατά τη δεύτερη ημέρα των εργασιών, βρέθηκαν οι προκλήσεις που δημιουργούνται από τη χρήση της τεχνητής νοημοσύνης, ειδικότερα στο πλαίσιο της επιβολής του Νόμου. Οι Υπουργοί στις παρεμβάσεις τους, εξήραν την αναγκαιότητα να έχουν οι Αρχές Επιβολής του Νόμου στη διάθεσή τους όλα τα εργαλεία που μπορούν να αξιοποιηθούν στον αγώνα κατά του οργανωμένου εγκλήματος.
Περαιτέρω, οι Υπουργοί είχαν την ευκαιρία για μια πρώτη ανταλλαγή απόψεων μετά την υιοθέτηση από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή της νέας Στρατηγικής Σένγκεν η οποία έχει ως στόχο την μεταρρύθμισή του χώρου Σένγκεν, καθιστώντας τον πιο λειτουργικό και ανθεκτικός στις σύγχρονες προκλήσεις.
Σε παρέμβασή της, η Υπουργός Δικαιοσύνης και Δημοσίας Τάξεως τόνισε, μεταξύ άλλων, ότι η Κύπρος, παρόλο που δεν έχει ενταχθεί ακόμη στο χώρο Σένγκεν, έχει μεγάλο ενδιαφέρον για τη δημιουργία ενός ισχυρού συστήματος Σένγκεν. Υποστηρίζουμε τη θετική μεταρρύθμιση του χώρου με τρόπο που να διασφαλίζει την προστασία των εξωτερικών συνόρων, την ενεργό συνεργασία και την αποτελεσματική αλληλεγγύη μεταξύ όλων των κρατών μελών, βάσει των τριών πυλώνων που ορίζει η Στρατηγική, ανέφερε η κα Γιολίτη, επισημαίνοντας ότι θα πρέπει να δοθεί προτεραιότητα στην εφαρμογή των μέτρων που έχουν αποφασιστεί, όπως η ολοκληρωμένη διαχείριση των συνόρων και η διαλειτουργικότητα των συστημάτων. Στη συνέχεια, αφού αναφέρθηκε στον σημαντικό ρόλο που μπορεί να διαδραματίσει ο Frontex, επεσήμανε την ανάγκη συνεργασίας με τρίτες χώρες, υπό τη μορφή μιας ανανεωμένης πολιτικής Ευρωπαϊκής γειτονίας, η οποία να περιλαμβάνει ένα ισχυρό μηχανισμό θεώρησης και επιστροφής. Καταλήγοντας, η κα Γιολίτη υπενθύμισε ότι θα πρέπει να επιδειχθεί περισσότερη αλληλεγγύη στα κράτη μέλη της πρώτης γραμμής, όπως η Κύπρος, που αντιμετωπίζουν έντονες μεταναστευτικές πιέσεις στα εξωτερικά τους σύνορα, τα οποία, όπως υπέδειξε, είναι και κοινά ευρωπαϊκά σύνορα.
Στο περιθώριο των εργασιών του Συμβουλίου, η κα Γιολίτη είχε κατ’ιδίαν συνάντηση με τον Επίτροπο Δικαιοσύνης Didier Reynders, με τον οποίο συζητήθηκαν θέματα σχετικά με τις μεταρρυθμίσεις στον τομέα της Δικαιοσύνης στην Κύπρο.
*Για βίντεο της δήλωσης της Υπουργού Δικαιοσύνης, εισερχόμενης στο Συμβούλιο Υπουργών Δικαιοσύνης και Εσωτερικών Υποθέσεων, πατήστε εδώ.