Το τελικό Σχέδιο Δράσης (ΣΔ) για τη διαχείριση των μεταναστευτικών ροών στην Ανατολική Μεσόγειο, παρουσιάστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή στους Υπουργούς Εσωτερικών κατά τη διάρκεια του Συμβουλίου Υπουργών που έλαβε χώρα στις 19 Οκτωβρίου στο Λουξεμβούργο. Το Σχέδιο Δράσης, το οποίο εγκρίθηκε χθες από το Κολλέγιο των Επιτρόπων, αποτελούσε διαρκές αίτημα από πλευράς της Κύπρου, καθώς θεωρείται πολύ σημαντικό εργαλείο στις προσπάθειες που καταβάλλονται για αποτελεσματική αντιμετώπιση των αυξημένων ροών στην περιοχή. Ο Υπουργός Εσωτερικών, υπογράμμισε τη σημασία για την Κύπρο της υιοθέτησης του Σχεδίου Δράσης και εξέφρασε την ικανοποίησή του για το γεγονός ότι σε αυτό περιλαμβάνονται μέτρα που είχαν ζητηθεί από πλευράς της Δημοκρατίας, η εφαρμογή των οποίων αναμένεται να συμβάλει ουσιαστικά στην αντιμετώπιση του ζητήματος. Την ίδια στιγμή, τόνισε την ανάγκη για πρακτική εφαρμογή των όσων καταγράφονται στο σχέδιο και κάλεσε την Επιτροπή και την Ευρωπαϊκή Υπηρεσία Εξωτερικής Δράσης να αναλάβουν άμεσα πρωτοβουλίες προς αυτή την κατεύθυνση.
Παράλληλα, στο πλαίσιο της συζήτησης, οι Υπουργοί αντάλλαξαν απόψεις στα θέματα της εξωτερικής διάστασης της μετανάστευσης καθώς επίσης και σχετικά με την πρόσφατη σύρραξη μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, και τις επιπτώσεις που αυτή θα έχει στην περιοχή. Ο κος Ιωάννου εξήρε τη σημασία ουσιαστικής αναβάθμισης των σχέσεων της ΕΕ με περιφερειακούς εταίρους στη βάση αμοιβαία επωφελών πλαισίων συνεργασίας και μετρήσιμων αποτελεσμάτων. Πρόσθεσε δε ότι οι τρίτες χώρες που βρίσκονται στην ευρωπαϊκή γειτονία, θα πρέπει να λειτουργούν ως πυλώνες σταθερότητας και εισηγήθηκε όπως ενεργοποιηθεί η διαδικασία υπογραφής συμφωνίας συνεργασίας μεταξύ Frontex Λιβάνου καθώς επίσης και Frontex Αιγύπτου. Κάτι τέτοιο, σημείωσε, θα μπορούσε να εξασφαλίσει την παρουσία της Ευρωπαϊκής Συνοριοφυλακής στα χωρικά ύδατα των χωρών αυτών, συμβάλλοντας στις προσπάθειές τους για αποτελεσματική επιτήρηση των συνόρων.
Όσον αφορά στην πρόσφατη σύρραξη μεταξύ Ισραήλ και Χαμάς, ο κ. Ιωάννου τόνισε την ανάγκη για συντονισμένη δράσης από την ΕΕ, ούτως ώστε να αντιμετωπιστούν πιθανές ροές προσφύγων προς κράτη μέλη της Ένωσης. Σε αυτό το πλαίσιο, κάλεσε την Επιτροπή να επεξεργαστεί και να υποβάλει συγκεκριμένο πλάνο διαχείρισης σε Ευρωπαϊκό επίπεδο που να προβλέπει συγκεκριμένες ενέργειες που να ανταποκρίνονται στο μέγεθος της πιθανής κρίσης που θα προκύψει. Μετέφερε δε στους ομολόγους του την ανησυχία της Κύπρου -σε περίπτωση που δεν καταστεί δυνατή η συγκράτηση των ροών και η παροχή επαρκούς φιλοξενίας και βοήθειας από τις γειτονικές χώρες- να βρεθεί η χώρα μας αντιμέτωπη με αυξημένες ροές προσφύγων, επιπλέον των ήδη μεγάλων πιέσεων που δέχεται εξαιτίας των ροών από την Συρία, τον Λίβανο και την Τουρκία.
Στο περιθώριο του Συμβουλίου ο Υπουργός είχε συνάντηση με την Διευθύντρια του Ευρωπαϊκού Οργανισμού για το Άσυλο κα Νίνα Γκρέγκορυ, με την οποία συζήτησαν τα μέτρα που λαμβάνονται στην Κύπρο για την αποτελεσματική διαχείριση του μεταναστευτικού. Κατά τη διάρκεια της συζήτησης, ο Υπουργός εξέφρασε τους προβληματισμούς της Κύπρου αναφορικά με το θέμα της Συρίας, ιδιαίτερα λόγω της εγγύτητάς της Κύπρου με την περιοχή και το βαθμό στον οποίο η ΚΔ επηρεάζεται από τις συνεχείς ροές από Συρία και Λίβανο, χωρίς να έχει στη διάθεσή της εργαλεία για να μπορέσει να διαχειριστεί τις ροές αυτές. Συνεπώς, επανέλαβε την ανάγκη να γίνει εκ νέου συζήτηση αναφορικά με την αξιολόγηση της περιοχής κατά τρόπον ώστε να εξασφαλιστεί στο βαθμό που είναι εφαρμόσιμη, η δυνατότητα για στοχευμένες επιστροφές, ασφαλώς υπό όρους και προϋποθέσεις που θα ανταποκρίνονται στα δεδομένα που υπάρχουν στη Συρία.
Το βίντεο της δήλωσης του Υπουργού μπορείτε να το βρείτε εδώ.
Λουξεμβούργο, 19 Οκτωβρίου 2023
