Κατά τη Σύνοδο, τα κράτη μέλη υιοθέτησαν τα Συμπεράσματα Συμβουλίου για την Ανάπτυξη Αειφόρων Δικτύων Ηλεκτρισμού. Αυτά αποσκοπούν στη γρηγορότερη ανάπτυξη και εκσυγχρονισμό των δικτύων μέσω ενίσχυσης των διασυνδέσεων και της ασφάλειας υποδομών, συλλογικού προγραμματισμού και στήριξης της ανάπτυξης υπεράκτιας παραγωγής Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ). Η υλοποίηση των προτάσεων, που περιλαμβάνονται στα Συμπεράσματα, θα συμβάλει στην επιτάχυνση της ενεργειακής μετάβασης της ΕΕ. Σε παρέμβασή του, ο κ. Παναγίδης στήριξε το κείμενο Συμπερασμάτων, σημειώνοντας ότι αυτά μπορούν να έχουν θετική συμβολή κατά τον επόμενο πολιτικό κύκλο συζητήσεων των θεσμών της ΕΕ, όπου η ανάπτυξη και οι επενδύσεις σε δίκτυα πρέπει να αποτελέσουν προτεραιότητα. Εξέφρασε ικανοποίηση για τις αναφορές στην ενίσχυση των διασυνδέσεων, ιδίως για απομονωμένα ενεργειακά συστήματα, όπως αυτό της Κύπρου. Σημείωσε ότι για την Κύπρο αποτελεί πάγια προτεραιότητα η ηλεκτρική διασύνδεση με τρίτες χώρες εταίρους. Υπογράμμισε δε ότι τα Συμπεράσματα αναγνωρίζουν την άμεση απειλή από συγκεκριμένες τρίτες χώρες για την ασφάλεια της ΕΕ.

 

Το Συμβούλιο συζήτησε επίσης τις εμπειρίες από την υλοποίηση του σχεδίου REPowerEU, το οποίο συνέβαλε στη μείωση εισαγωγών ορυκτών καυσίμων από τη Ρωσία, στην περαιτέρω διείσδυση των ΑΠΕ και στη δημιουργία μιας πιο ευέλικτης και σταθερής αγοράς ηλεκτρισμού. Ο Γενικός Διευθυντής υπογράμμισε ότι το REPowerEU συνέβαλε σημαντικά στην αντιμετώπιση της χωρίς προηγούμενο ενεργειακής κρίσης των τελευταίων χρόνων στην ΕΕ. Σημείωσε ότι ακόμη και για την Κύπρο, που δεν είχε καθόλου εξάρτηση από ρωσικά ορυκτά καύσιμα, το σχέδιο συνέβαλε στην ενίσχυση της εξοικονόμησης ενέργειας και στην επιτάχυνση της ανάπτυξης των ΑΠΕ. Πρόσθεσε ότι οι υψηλές τιμές της ενέργειας επιβάλλουν να συνεχιστούν οι προσπάθειές μας για μείωση των εξαρτήσεων, διαφοροποίηση των πηγών προμήθειας ενέργειας και περαιτέρω ανάπτυξη ΑΠΕ. Συναφώς, ενημέρωσε ότι η Κύπρος καταβάλλει προσπάθειες ώστε να μειώσει την εξάρτηση από εισαγόμενα ορυκτά καύσιμα μέσω επενδύσεων στη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης και ανάπτυξης των ΑΠΕ στα κτήρια, τις επιχειρήσεις και τη βιομηχανία. Υπογράμμισε ακόμη τη σημασία επιπρόσθετης χρηματοδότησης αυτής της μετάβασης τόσο από το κράτος όσο και από τον ιδιωτικό τομέα.

 

Περαιτέρω, στο Συμβούλιο έγινε ανταλλαγή απόψεων για την παρούσα κατάσταση υλοποίησης της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. Ο κ. Παναγίδης σημείωσε ότι το προσχέδιο αναθεωρημένου εθνικού σχεδίου της Κύπρου για την Ενέργεια και το Κλίμα 2021-2030 παρουσιάζει αναλυτικά τις προκλήσεις που αντιμετωπίζει η Κύπρος στην ανάπτυξη ΑΠΕ και τη βελτίωση της ενεργειακής απόδοσης. Κυριότερη πρόκληση αποτελεί η ενεργειακή της απομόνωση και το γεγονός ότι το ενεργειακό της μείγμα στηρίζεται σε μεγάλο βαθμό σε υγρά ορυκτά καύσιμα. Ανέφερε επίσης ότι η ολοκλήρωση των διασυνδέσεων όλων των κρατών μελών με το ενεργειακό σύστημα της ΕΕ αποτελεί προαπαιτούμενο για πραγματική ολοκλήρωση της Ενεργειακής Ένωσης προς όφελος όλων των πολιτών της ΕΕ. Υπογράμμισε ακόμη ότι τα συνεχή εμπόδια που αντιμετωπίζει η Κύπρος από συγκεκριμένη τρίτη χώρα στον τομέα της ενέργειας αποτελούν απειλή για την Ενεργειακή Ένωση.

 

Σημειώνεται, τέλος, ότι στο πλαίσιο του Συμβουλίου παρατέθηκε γεύμα εργασίας με προσκεκλημένους τον Γενικό Γραμματέα του Διεθνούς Οργανισμού Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (IRENA) κ. Francesco La Camera και εκπροσώπους οργανισμών ενεργειακών κοινοτήτων.

 

Βρυξέλλες, 30 Μαΐου 2024